خیلی از افراد مبتلا به دیابت تصور می‌کنند همین که از پزشک معالج خود مجوز روزه‌گرفتن را دریافت کنند، برای روزه‌داری کافی است. درحالی‌که به گفته متخصصان، نیاز است که این افراد برای گرفتن روزه امن و بی‌خطر حتما یک سری نکات و توصیه‌ها را آموزش ببینند.
به گزارش همشهری آنلاین؛ دکتر کامران نیکوسخن، متخصص غدد و متابولیسم و مدیرعامل انجمن دیابت ایران به این موضوع مهم اشاره می‌کند که روزه‌داری در افراد دیابتی با ۴ خطر بالقوه افت قند خون، افزایش قند خون (که می‌تواند منجر به کتواسیدوز دیابتی یا کمای قند بالا شود)، کم‌آبی بدن یا دهیدراتاسیون و همچنین لخته شدن خون یا ترومبوز همراه است. به همین دلیل توصیه اکید داریم که افراد دیابتی در هر سنی – به ویژه در سنین سالمندی – برای روزه گرفتن حتما با پزشک معالج خود مشورت کنند و نکات لازم برای روزه‌گرفتن امن را هم آموزش ببینند.
به گفته دکتر نیکوسخن، بسیاری از عوارض دیابت، خود را در طول روزه‌داری نشان می‌دهند. به خصوص مشکلات کلیوی و در برخی موارد مشکلات چشمی و گاهی مشکلات قبلی. چون روزه گرفتن، خطر لخته شدن خون به دلیل کم‌آبی بدن را در افراد دیابتی به دنبال دارد. برای همین تاکید داریم که این افراد برای روزه گرفتن حتما با پزشک مشورت کنند و خودسرانه روزه نگیرند.
این متخصص غدد و متابولیسم در ادامه به ۱۰ اشتباه روزه‌داران دیابتی در ماه رمضان اشاره می‌کند که دانستن آنها برای ارتقای آگاهی و مراقبت از سلامتی بدن ضرورت دارد.
دکتر نیکوسخن می‌گوید: خیلی از دیابتی‌ها معتقدند که بیماری‌شان خفیف است و جدی نیست و برای همین تحت هر شرایطی روزه می‌گیرند. درحالی‌که اگر می‌خواهند روزه بگیرند، باید ۶ تا ۸ هفته قبل از شروع ماه مبارک رمضان با پزشک خود مشورت کنند و چنانچه پزشک تشخیص داد که می‌توانند روزه بگیرند، به این کار اقدام کنند. اگر هم پزشک تشخیص داد که روزه گرفتن برای حالشان خطرناک است، نباید مقاومت کنند و باید به حرف پزشک خود گوش کنند.
این متخصص غدد و متابولیسم اضافه می‌کند: خیلی از افراد مبتلا به دیابت از پزشک‌شان مجوز روزه گرفتن را می‌گیرند اما نکات لازم برای روزه‌داری امن را نمی‌دانند و رعایت نمی‌کنند و به همین دلیل ممکن است به سلامت خود آسیب برسانند. موضوع این است که افراد دیابتی باید حتما یک سری نکات مهم را آموزش ببینند و در طول ماه رمضان آنها را انجام دهند تا بتوانند روزه امن و بی‌خطری بگیرند. نکات و توصیه‌هایی مثل چک کردن مرتب قند خون در طول روز، داشتن فعالیت بدنی، نوشیدن آب کافی و ... که در ادامه اشاره می‌کنم.
مدیرعامل انجمن دیابت ایران تاکید می‌کند: مهم‌ترین توصیه ما به افراد مبتلا به دیابت که روزه می‌گیرند، این است که وعده‌های غذایی خود را افزایش دهند و حجم غذاهای دریافتی را کم کنند. متاسفانه در ماه رمضان عکس این اتفاق رخ می‌دهد. یعنی روزه‌داران دیابتی، کل حجم غذایی خود را یکجا در وعده افطار دریافت می‌کنند! باید روزه را با یک افطار کوچک باز کنند، کمی صبر کنند و بعد از ۲ ساعت شام بخورند. خیلی از افراد دو وعده سنگین می‌خورند؛ وعده افطار سنگین و وعده سحری سنگین. این درست نیست. باید فاصله افطار تا سحر را چند وعده غذایی تقسیم‌بندی کنیم.
به گفته نیکوسخن، اشتباه دیگر روزه‌داران دیابتی این است که مصرف قندهای ساده مثل قند و شکر و زولبیا و بامیه و حلوا و شله‌زرد و ... را در ماه رمضان بسیار افزایش می‌دهند. درحالی‌که حتی خرما هم باید محدود مصرف شود. باور روزه‌داران این است که قندی که در طول روزه‌داری مصرف نکردیم، در زمان افطار باید با مصرف قندهای ساده جبران کنیم. در حالی که این کار غلط است. این افراد باید حتما از مصرف غذاهای حاوی قندهای ساده خودداری کنند. چون این مواد برای آنها بسیار مضر هستند و به هیچ عنوان نباید استفاده شوند.
یکی دیگر از اشتباهات بسیاری از روزه‌داران دیابتی، حذف وعده سحری است. در حالی که این کار بسیار غلط و خطرناک است. این مطلب را دکتر نیکوسخن به عنوان متخصص غدد می‌گوید و تاکید می‌کند: نه تنها نباید این وعده را حذف کنند، بلکه در این وعده حتما باید از پروتئین‌ها و چربی‌ها استفاده کنند. اگر فقط کربوهیدرات‌ها - مثل نان و برنج - مصرف کنند، در طول روزه داری هم ضعف می‌کنند و هم قند خون‌شان دچار نوسان می‌شود.
دکتر نیکوسخن ادامه می‌دهد: بسیاری از دیابتی‌ها فکر می‌کنند کنترل قند خون در طول روز یا تزریق انسولین در زمان روزه‌داری، روزه آنها را باطل می‌کند. در حالی که کنترل مرتب قند خون و تزریق انسولین در طول روز جزو ضروریات است و به هیچ عنوان روزه را باطل نمی‌کند. افراد دیابتی در طول روزه‌داری باید ۴ تا ۷ بار قند خون خود را با دستگاه تست قند خون خانگی چک کنند؛ توصیه می‌شود قبل از سحر، ۲ ساعت بعد از سحر، در طول روز، قبل از افطار، ۲ ساعت بعد از افطار، گاه قبل خواب و حتی در برخی موارد نیاز است که در نیمه شب قند خون خود را چک کنند. البته افرادی که بیشتر در معرض خطر افت قند هستند، باید هر روز و روزانه ۷ بار چک کنند و بقیه نیاز نیست هر روز و تا ۷ بار چک کنند.
به گفته این متخصص غدد و متابولیسم، اشتباه بعدی خیلی از دیابتی‌ها این است که تصور می‌کنند با روزه گرفتن لاغر می‌شوند. در حالی که بر اساس مطالعات بین‌المللیِ انجام‌شده و همچنین بر اساس مطالعه‌ای که انجمن علمی دیابت ایران انجام داده، خیلی از روزه‌داران بعد از رمضان اتفاقا دچار اضافه‌وزن می‌شوند. بنابراین روزه‌داران - به خصوص افراد مبتلا به دیابت – در ماه رمضان باید حتما مراقب وزن خود هم باشند.
به گفته دکتر نیکوسخن نداشتن فعالیت بدنی در طول روزه‌داری یا بعد از افطار، بی‌توجهی به کم‌آب شدن بدن، تند تند غذا خوردن، باز کردن روزه با مواد غذایی شیرین، مصرف غذاهای چرب و بی‌توجهی به مصرف میوه‌ها و سبزیجات در وعده افطار و سحر از دیگر اشتباهات روزه‌داران است که می‌تواند آسیب‌زا باشد. مثلا کم‌آبی بدن، یکی از مشکلات اصلی دیابتی‌ها در ماه رمضان است و توصیه ما این است که در وعده افطار حتما ۲ لیوان آب بنوشند. یا در فاصله افطار تا سحر درمجموع ۶ تا ۸ لیوان آب بنوشند. درضمن به هم خوردن ریتم خواب و تغییر مصرف زمان داروها هم دو موردی هستند که می‌توانند روی نوسانات قند خون تاثیر بگذارند. پس باید بیشتر مراقب بود.
