فرارو– روز گذشته یک فروند جنگنده نسل ۴.۵ نیروی دریایی چین با نام J-۱۵ در حین یک عملیات آموزشی در استان هاینان سقوط کرد. خلبان این هواپیما موفق به اجکت شد و سالم به زمین فرود آمد. وقوع این سانحه بار دیگر توجه‌ها را به سمت صنایع نظامی چین و هواپیما‌های نظامی این کشور جلب کرده است. این سومین سانحه برای این جنگنده چینی از سال ۲۰۱۶ تا کنون است.
به گزارش فرارو، جنگنده چندمنظوره J-۱۵ با نام رسمی Shenyang J-۱۵ یکی از مدرن‌ترین جنگنده‌های در خدمت ارتش چین است که از آن به عنوان رقیب جنگنده‌های F-۱۸ ایالات متحده آمریکا نام برده می‌شود. این جنگنده چینی برای پرواز از روی ناو‌های هواپیمابر طراحی و با الهام از جنگنده‌های سوخو – ۳۳ روسیه و مدل دیگری از سری جنگنده‌های چینی J با نام Shenyang J-۱۱B ساخته شده است. نیروی دریایی چین تنها کاربر این جنگنده محسوب می‌شود.
پروژه ساخت جنگنده J-۱۵ به طور رسمی از سال ۲۰۰۶ در انستیتوی شنیانگ کلید خورد. پروژه‌ای که اسم رمزش در آن زمان کوسه پرنده (Flying Shark) بود. چینی‌ها در دهه ۹۰ میلادی جنگنده J-۱۱ را ساخته بودند که به طور گسترده در اختیار نیروی زمینی و دریایی‌شان قرار داشت. این جنگنده از سال ۱۹۹۸ برای چین پرواز می‌کند و تا کنون بیش از ۴۰۰ فروند از آن ساخته شده است. آنها قصد داشتند بر اساس پلتفرم J-۱۱ یک جنگنده چندمنظوره برای استفاده در نیروی دریایی بسازند. این پروژه با مهندسی معکوس نمونه اولیه از جنگنده اوکراینی T-۱۰K-۳ که نسخه‌ای از جنگنده سوخو ۳۳ شوروی بود، آغاز شد.
اولین جنگنده J-۱۵ روز ۳۱ آگوست ۲۰۰۹ به پرواز درآمد در حالی که از دو موتور توربوفن روسی استفاده می‌کرد. این جنگنده که قرار بود از روی ناو هواپیمابر پرواز کند، سال ۲۰۱۰ نخستین پرواز آزمایشی خود را از رمپ شبیه‌سازی شده مشابه رمپ ناو هواپیمابر (Ski-jump) روی زمین انجام داد. نوامبر ۲۰۱۲ این هواپیما برای اولین بار، تیک آف و فرود موفقیت آمیز خود را از عرشه ناو هواپیمابر Liaoning انجام داد. این جنگنده از سال ۲۰۱۳ در خدمت نیروی دریایی ارتش چین است.
جنگنده J-۱۵ در حال حاضر به عنوان یک جنگنده دوموتوره و چندمنظوره نسل ۴.۵ در ارتش چین خدمت می‌کند. همزمان ساخت چند نسخه با ماموریت‌های مختلف در برنامه چینی‌ها قرار داشت. سال ۲۰۱۲ نسخه J-۱۵S نخستین پرواز آزمایشی خود را انجام داد. نسخه‌ای دارای دو صندلی خلبان که ماموریت آن جنگ الکترونیک است و عملیاتی مشابه بوئینگ EA-۱۸G Growler آمریکایی انجام می‌دهد. نسخه پیشرفته‌تر J-۱۵T پرواز آزمایشی خود را سال ۲۰۱۶ انجام داد. نسخه‌ای که برای انجام پرواز از عرشه ناو هواپیمابر با سیستم CATOBAR ساخته شده بود. کاتوبار سامانه‌ای است که برای پرتاب و بازیابی هواپیما از عرشه پرواز یک ناو هواپیمابر از آن استفاده می‌شود. بر اساس این تکنیک، هواپیما در یک برخاست به کمک نوعی منجنیق پرتاب می‌شود و در زمان بازگشت، با بهره‌گیری از کابل‌ها بر روی کشتی فرود می‌آید. سال ۲۰۲۰ دومین پرواز آزمایشی این نسخه انجام شد.
سال ۲۰۲۱ خبری منتشر شد مبنی بر این که انستیتو شنیانگ در حال کار بر نمونه اولیه J-۱۵B است که دو موتور پیشرفته، قابلیت کاتوبار و سیستم الکترونیکی پیشرفته‌تری دارد. جست‌و‌جو میان اخبار رسانه‌های چینی نشان می‌دهد که در حال حاضر این پروژه بر ارتقاء همه‌جانبه جگنده J-۱۵ با تمرکز بر ارتقاء موتور ساخته شده توسط صنایع نظامی چین و همچنین بارگیری، حمل و شلیک موشک‌های نسل جدید تمرکز دارد. تا کنون ۶۰ فروند از جنگنده‌های نسل ۴.۵ J-۱۵ ساخته شده است.
