به گزارش مشرق، محمدمحسن فایضی، کارشناس مسائل فلسطین طی یادداشتی نوشت: ترامپ در نیمه آذرماه و حدود ۵۰ روز پیش از روز آغاز رسمی دوران ریاست جمهوریاش در ۲۰ ژانویه (ابتدای بهمن ماه) در حکمی، آدام بولر را نماینده ویژه خود در امور اسرای آمریکایی در بند حماس تعیین کرد.
ترامپ در اعلام حکم بولر تهدید کرد که اگر تا پیش از روی کار آمدن رسمیاش و آغاز دوران دوم ریاست جمهوریاش اسرا از دست حماس آزاد نشده باشند، آتش و جهنم میشود. بولر که سابقه حضور در تیم ترامپ در دور اول ریاست جمهوریاش در مسأله عادیسازی و معامله قرن هم در کارنامهاش داشت، مذاکرات و تلاشهایی را در گفتوگو با میانجیگران برای رسیدن به توافق انجام داد.همزمان با انتخاب بولر، ترامپ، استیو ویتکاف یهودی را هم به عنوان نماینده ویژهاش در امور خاورمیانه انتخاب کرد.
انتخاب ویتکاف نشان داد که ترامپ بسیار به لابی اسرائیل مدیون است. زیرا که ویتکاف نقشی مهم در سازماندهی حمایتهای مالی یهودیان راستگرای طرفدار اسرائیل در انتخابات برعهده داشت. ویتکاف، یک سرمایهگذار املاک مستقر در منهتن است و زمانی که ترامپ در ماه مه به ۳۴ مورد جنایی محکوم شد، در دادگاه حضور داشت.
او حتی زمانی که در دومین سوء قصد به ترامپ در وست پالم بیچ گلف حضور داشت، در حال بازی با ترامپ بود. در آتشبسی که درست با آغاز دوران رسمی ترامپ میان حماس و اسرائیل برقرار شد، ویتکاف و بولر هر دو نقشآفرینی کردند.
اما پس از ۴۲ روز و پایان مرحله اول آتشبس میان حماس و اسرائیل، میان تیم بولر و ویکتاف به نظر میرسد اختلافاتی رخ داده و دو هدف و مأموریت متفاوتی را دنبال میکنند.
ویکتاف نماینده ترامپ در خاورمیانه با سفرهای مختلف و گفتوگو با میانجیها به دنبال فشار بر حماس و انجام آتشبسی جدید بوده است؛ اما بولر که نماینده ویژه برای پیگیری اسرا و آزادی آنهاست، مسیر و مأموریت متفاوتی را دنبال کرد که پس از علنی شدن گفتوگوهای مستقیم او با نمایندگان حماس طی هفته اخیر حسابی جنجالی شد. جنحالی که علیرغم واکنشهای رسمی اسرائیلیها در رد و نامناسب دانستن این اتفاق، با برخی موضعگیرهای بولر داغتر هم شد.
بولر در گفتوگو با سیانان گفته بود: «اولاً حماس آدمهای عادی و خوبی مثل همه ما هستند و میشود با آنها مذاکره کرد. دوماً من نماینده آمریکا هستم؛ نه مستخدم اسرائیل. ما منافع مشخص و تعریف شدهای داریم که باید دنبال آن برویم.
سوماً اینکه «من نمایندگان حماس را محترم یافتهام» به معنی این نیست که به آنها متمایل شدهام و یا برایشان کار میکنم. ما باید در مذاکره بیابیم که حماس بطور واقعگرایانه چه آیندهای را برای خود برنامهریزی کرده. دستیابی به توافق در هفتههای آینده محتمل است.»
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا هم در پاسخ به جنجالها گفته بود که مذاکرات بولر با حماس «استثنا» بوده و تکرار نخواهد شد و استیو ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه کانال ارتباطی اصلی برای مذاکرات درباره توافق اسرا خواهد بود.
در هفته اخیر اخبار متنوعی از سوی رسانهها حول گفتوگوهای دو تیم بولر و ویتکاف با میانجیها برای یافتن راه حلی که منجر به ادامه آزادی اسرا و تداوم آتشبس بشود، منتشر و مطرح میشد تا اینکه در جمعه شب ۲۴ اسفند حماس در بیانیهای از پذیرش طرح پیشنهادی میانجیگران خبر داد و گفت با آزادی سرباز اسرائیلی ایدان الکساندر که دارای تابعیت آمریکایی است، علاوه بر اجساد چهار شهروند دوتابعیتی دیگر موافقت کرده است!
خبری که خیلی زود با واکنش تند دفتر نتانیاهو روبهرو شد و در بیانیهای، ضمن رد کردن بیانیه حماس گفت: «در حالی که ما پیشنهاد ویتکاف را پذیرفتیم، حماس اصلاً موضع خود را تغییر نداد.»
همین بیانیه خیلی زود مشخص کرد اشاره حماس به طرح بولر بوده و اسرائیلیها به شدت از مذاکرات مستقیم بولر با حماس و خارج از آنچه در یک مسیر دیگر به مدیریت ویتکاف با میانجیها میگذرد شاکیاند. برخی رسانههای عبری هم تأکید کردند که مقامات سیاسی اسرائیل بسیار از بولر و طرح او شاکیاند و مقدم شدن آزادی اسرای دوتابعیتی را اقدامی اشتباه و دادن فرصت به حماس برای ایجاد شکاف میان تلآویو و کاخ سفید میدانند.
البته طرح بولر ظاهراً با فشار و ناراحتی شدید تلآویو در نهایت به استعفای بولر در روز گذشته (شنبه) منجر شد. اما توپ را در زمین اسرائیلیها انداخت و انتقادات داخلی را از نتانیاهو افزایش داد. باید دید که با کنار رفتن بولر آیا بخشی از کاخ سفید همچنان ایده آزادی اسیر آمریکایی و تداوم آتشبس را ادامه میدهند؟
برخی معتقدند که ترامپ به دنبال آتشبس است و نتانیاهو در صورت رسیدن میانجیها به طرحی با میانجیگری آمریکاییها توان مخالفت ندارند. باید منتظر بود و دید که چه اتفاقی افتاد و تغییرات میدانی دو سوی آتشبس هم نشان میدهد که سناریو بازگشت به جنگ را جدی گرفته و در حال آمادهسازی خود در صورت وقوع این سناریو هستند.