همشهری آنلاین – گروه سیاسی: مسیر بالندگی و خودکفایی نیروهای مسلح ایران در تولید تسلیحات و تجهیزات مورد نیاز در سطوح و نیروهای مختلف، که طی سال‌های اخیر با شتاب فزاینده‌ای پیگیری شد، در طول سال ۱۴۰۳ نیز با برداشتن گام‌های بلند در عرصه‌های متنوع ادامه یافت.
از توسعه توانمندی‌های موشکی گرفته تا رونمایی از نسل جدید پهپادهای انتحاری و پرسه‌زن، از الحاق نخستین ناو پهپادبر ایران تا رونمایی از شهرهای زیرزمینی موشکی و شناوری جدید؛ همگی برگ‌های زرین دیگری در دفتر توسعه توانمندی‌های نظامی – دفاعی ایران به حساب می‌آید که با اتکاء به نخبگان و متخصصان داخلی رقم خورده است.
در چنین شرایطی رصد رسانه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی نشان می‌دهد یکی از اصلی‌ترین سوژه‌های پیگیری شده درباره ایران، انعکاس دستاوردهای نظامی – دفاعی ایران و پیشرفت‌های جمهوری اسلامی در این حوزه است که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌شود.
۱
دستاوردهای موشکی
جدیدترین بالستیک میان‌برد ایران
در چهاردهمین روز بهمن‌ماه ۱۴۰۳ بود که در جریان بازدید مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور از نمایشگاه دستاوردهای موشکی وزارت دفاع، از موشک بالستیک «اعتماد» رونمایی شد. این موشک بالستیک میان‌برد با طول ۱۶ متر و قطر ۱.۲۵ متر، حدود هزارو۷۰۰کیلومتر برد دارد و از کلاهک هدایت‌شونده تا لحظه اصابت برخوردار است.
این موشک بالستیک جدید، به دلیل برخورداری از قدرت هدایت و کنترل دقیق، از دقت و اثربخشی ویژه‌ای برخوردار است و به یکی از مهم‌ترین دستاوردهای موشکی ایران طی سال‌های اخیر تبدیل شده است. توانایی نفوذ به سامانه‌های دفاع موشکی یکی از دیگر ویژگی‌های خاص این موشک بالستیک ایرانی به‌حساب می‌آید.
یک کروز دریایی تازه
«قدر ۳۸۰» جدیدترین موشک کروز دریایی سپاه پاسداران بود که ۱۳ بهمن‌ماه ۱۴۰۳ و در جریان رونمایی از یک شهر موشکی زیرزمینی جدید ایران، به تسلیحات نیروی دریایی سپاه پاسداران اضافه شد. این موشک، که بیش از هزار کیلومتر برد دارد، با بهره‌گیری از هوش‌مصنوعی، از قابلیت‌های ویژه‌ای برخوردار است که پنهان ماندن از رادارهای دشمن یکی از مهم‌ترین آنهاست. این موشک قادر است جهت و ارتفاع مناسب برای حمله به هدف را به‌صورت هوشمند انتخاب کند. «قدر ۳۸۰» همچنین در مقابل اخلال نیز مقاوم است و می‌تواند در فضای جنگ الکترونیک به اجرای عملیات بپردازد. «انجام عملیات با یک نفر و در کمتر از ۵دقیقه» از دیگر ویژگی‌های این موشک است.
«جهاد»؛ یک دوربرد جدید
۳۱ شهریورماه ۱۴۰۳ و در جریان رژه نیروهای مسلح در حضور رئیس‌جمهور بود که ایران از تازه‌ترین موشک بالستیک میان‌برد و نقطه‌زن خود با نام «جهاد» رونمایی کرد. بررسی‌ها نشان می‌دهد «جهاد» یک موشک بالستیک سوخت مایع با برد هزار کیلومتر است که برخلاف سایر موشک‌های سوخت مایع ایرانی، پرتابگر دوفروندی دارد.
شهرهای موشکی جدید
یکی از مهم‌ترین دستاوردهای موشکی نیروهای‌مسلح ایران در سالی که گذشت، رونمایی از شهرهای موشکی زیرزمینی جدید بود که بازتاب بین‌المللی گسترده‌ای داشت.
در ۲۲ دی‌ماه ۱۴۰۳ و با حضور سردار حسین سلامی، فرمانده‌کل سپاه پاسداران از یکی دیگر از شهرهای موشکی زیرزمینی ایران رونمایی شد؛ شهری موشکی که گفته شد در عملیات «وعده صادق ۱ و ۲» نقش‌آفرینی کرده است. در این شهر موشکی انواع موشک‌های ایرانی از جمله قدر، عماد، قیام و ... آماده انجام عملیات در کوتاه‌ترین زمان ممکن هستند.
۲
دست برتر در جنگ هوایی
نسخه جدید پهپاد «غزه»
پهپاد فوق‌سنگین «غزه» یکی از مهم‌ترین دستاوردهای پهپادی ایران طی سال‌های اخیر است که در نخستین روزهای بهمن‌ماه ۱۴۰۳، از نسخه جدید آن در حوزه فرمانده کل سپاه پاسداران و فرمانده هوافضای سپاه پاسداران رونمایی شد. این پهپاد در حاشیه رزمایش اقتدار پیامبر اعظم(ص) به انجام عملیات پرداخت و برای نخستین‌بار ۸ هدف را به طور دقیق منهدم کرد.
«غزه» دارای ۳ هزار و ۱۰۰کیلوگرم وزن برخاست است و مداومت پروازی آن به حدود ۳۵ ساعت می‌رسد. این پهپاد همچنین دارای سرعت پروازی ۳۵۰کیلومتر بر ساعت است. بررسی‌ها نشان می‌دهد این پهپاد می‌تواند به‌صورت همزمان عملیات‌های شناسایی و رزمی را، آن‌هم در فواصل طولانی انجام دهد.
قاهر ۳۱۳؛ هیولای سنگین ایرانی
۱۸ بهمن‌ماه ۱۴۰۳ بود که در جریان الحاق ناو پهپادبر شهید باقری، برای نخستین‌بار از پهپاد راهبردی «قاهر ۳۱۳» رونمایی شد؛ پهپادی که رادارگریز است و می‌تواند در عملیات‌های حساس و محیط‌های با ریسک بالا، کارایی ویژه‌ای داشته باشد. یکی از نکات ویژه این پهپاد، شباه طراحی ظاهری آن، به هواپیماهای جنگنده نسل پنجم است.
قاهر ۳۱۳ دارای توانایی تجهیز به انواع تسلیحات پیشرفته و می‌تواند موشک‌های هدایت‌شونده، بمب‌های هوشمند و تسلیحات نقطه‌زن حمل کند. برخورداری از سامانه‌های پیشرفته الکترونیکی و اپتیکی از دیگر ویژگی‌های این پهپاد راهبردی است که بر مزیت‌های آن افزوده است.
پهپادهای پرسه‌زن جدید
یکی از دستاوردهای پهپادی سال ۱۴۰۳، رونمایی و الحاق طیف گسترده‌ای از پهپادهای انتحاری و پرسه‌زن به سازمان رزم نیروهای مسلح ایران بود. «رضوان» یکی از این دست پهپادها بود؛ پهپادی ۲۰ دی ماه و در جریان رزمایش اقتدار پیامبراعظم(ص) ۱۹ نیروی زمینی سپاه رونمایی شد. این پهپاد ۲۰ کیلومتر برد دارد و مداومت پرواز آن به حدود ۲۰ دقیقه می‌رسد.
«حدید ۱۱۰» پهپاد انتحاری دیگری بود که ۲۴ بهمن‌ماه و در جریان بازدید حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، فرمانده معظم کل قوا از نمایشگاه دستاوردهای صنعت دفاعی کشور با نام «اقتدار ۱۴۰۳» به نمایش درآمد. این پهپاد پنهان‌کار مجهز به موتورجت است و به‌گونه‌ای طراحی شده که در برابر رادارهای دشمن نامریی می‌ماند و توانایی انجام انواع ماموریت‌های انتحاری را دارد.
نخستین حضور عملیاتی «یاک ۱۳۰»
۶ اسفندماه ۱۴۰۳ بود که در جریان رزمایش مشترک ذوالفقار ۱۴۰۳ ارتش، برای نخستین‌بار جنگنده «یاک ۱۳۰» در یک عملیات مشترک هوایی شرکت کرد و گوشه‌ای از قابلیت‌های پیشرفته خود را به نمایش گذاشت. به گفته مسئولان مربوط، نخستین حضور عملیاتی جنگنده یاک۱۳۰ را می‌توان به عنوان نقطه عطفی در نمایش توانمندی‌های نیروی هوایی ارتش به‌حساب آورد.
۳
نمایش قدرت دریایی
«زاگرس»؛ چشم بینای دریاها
۲۶ دی ماه ۱۴۰۳ بود که یکی از مهم‌ترین دستاوردهای نیروهای مسلح در حوزه دریا به نمایش درآمد و نخستین ناو اطلاعاتی-سیگنالی کشور با نام «زاگرس» به سازمان رزم نیروی دریایی ارتش ملحق شد. این ناوشکن رزمی – اطلاعاتی، مجهز به آشیانه برای حمل دائم یک بالگرد است و نقش مهمی در افزایش قدرت دفاعی و بازدارندگی دریایی ایران برعهده دارد.
«زاگرس» با تجهیز به سامانه‌های موشکی سطح‌به‌سطح و سطح‌به‌هوا، قادر به مقابله با اهداف دریایی و هوایی در فواصل گوناگون است و با برخورداری از با تسلیحات توپخانه‌ای پیشرفته، امکان پشتیبانی از عملیات‌های نزدیک را نیز فراهم می‌کند.
نخستین ناو پهپادبر ایران
۱۸ بهمن‌ماه ۱۴۰۳ را باید نقطه عطفی در توسعه بازدارندگی دریایی ایران به حساب آورد؛ روزی که نخستین ناو پهپادبر ایران با نام «شهید بهمن باقری» به ناوگان نیروی دریایی سپاه پاسداران در در آب‌های نیلگون خلیج‌فارس اضافه شد. این ناو ۲۴۰متر طول و ۲۱متر ارتفاع دارد و به بالگرد، موشک و پهپاد و آسانسور جا بجایی هواگرد مجهز است.
برخورداری از ظرفیت حمل ۶۰پهپاد و ۳۰شناور موشک‌انداز از اصلی‌ترین ویژگی‌های این ناو به‌حساب می‌آید که ایران را در قامت یک قدرت دریایی فرامنطقه‌ای مطرح کرده است. رونمایی ایران از این ناو پهپادبر، بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های بین‌المللی داشت.
رونمایی از شهر شناوری
۲۹ دی ماه ۱۴۰۳ بود که برای نخستین‌بار از یکی از مجموعه شهرهای شناوری نیروی دریایی سپاه رونمایی شد؛ شهری که یکی از پرشمار مجموعه‌های نگهداری سامانه‌های شناورهای تهاجمی و موشک‌انداز و مین‌ریز این نیرو محسوب می‌شود.
«حیدر ۱۱۰»؛ سریع‌ترین شناور رزمی جهان
در نهمین روز از اسفندماه ۱۴۰۳ نیز نیروی دریایی سپاه پاسداران از «سریع‌ترین شناور رزمی جهان» با نام «حیدر ۱۱۰» رونمایی کرد؛ شناوری که قابلیت شلیک موشک‌های کروز را دارد و با سرعت ۱۱۰ نات، قابلیت‌های چندوجهی سازمان رزم نیروی دریایی سپاه را توسعه داد.
۴
سپر آهنین آسمان ایران
نسل جدید «باور۳۷۳»
۱۴ بهمن‌ماه ۱۴۰۳ و در جریان بازدید مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور از نمایشگاه دستاوردهای صنعت دفاعی کشور، نسخه ارتقاءیافته سامانه پدافندهوایی «باور۳۷۳» رونمایی شد. در این نسخه پرتابگرهای سامانه باور به رادار رهگیری و کنترل آتش مجهز شده‌اند.
«قائم ۱۱۸»؛ موشک پدافندی جدید
یکی از نکات ویژه درجریان مرحله دوم رزمایش پیامبر اعظم۱۹ نیروی‌زمینی سپاه، که در نخستین روز اسفندماه ۱۴۰۳ برگزار شد، رونمایی از یک موشک چدافندی جدید با نام «قائم ۱۱۸» بود؛ موشکی که با برد ۲۵ کیلومتری، به دو روش راداری و الکترواپتیکی و حرارتی هدایت می‌شود.
این موشک از پرتابگرهای ۵ فروندی متحرک شلیک می‌شود رادار کنترل آتش آن می‌تواند همزمان به چند پرتابگر متصل شود و تعداد اهداف بیشتری را مورد اصابت قرار دهد.
«موشک۳۵۸»؛ نخستین سامانه پدافندی پرسه‌زن جهان
۱۹ دی ماه ۱۴۰۳ در جریان «رزمایش مشترک پدافندهوایی اقتدار ۱۴۰۳» برای نخستین‌بار از «سامانه پدافندی ۳۵۸» رونمایی شد؛ سامانه‌ای که در واقع یک موشک پرسه‌زن پدافند هوایی است که در آن از تلفیقی از قابلیت‌های پهپادها و موشک‌ها به‌کار گرفته شده‌است. این موشک پدافندی نخستین موشک پدافندی «پهپادپایه» در جهان محسوب می‌شود و در واقع ایران اولین ارائه‌دهنده این نوع سامانه‌ها به صورت کاربردی و در میدان نبرد محسوب می‌شود.
«برخورداری از ویژگی پهپادهای انتحاری»، «بهره‌مندی از قابلیت انتظار برای کشف هدف ازسوی اپراتور»، «برخوردار از فیوز انفجار مجاورتی لیزری»، «بهره‌مندی از قابلیت‌های ویژه برای مقابله با پهپادهای شناسایی – رزمی» و «برخورداری از پیشرانه از نوع توربوجت» از ویژگی‌های این موشک پدافندی به‌شمار می‌رود.
