مطالعه‌ای جدید در مجله PLOS One  نشان می‌دهد که شب‌زنده‌دارها (افراد فعال در شب) به دلیل کیفیت پایین خواب، مصرف بیشتر الکل و کمبود آگاهی از لحظه حال، در معرض خطر بالاتر افسردگی قرار دارند. 

به گزارش تابناک به نقل از healthday، این یافته‌ها بر اساس نظرسنجی از ۵۴۶ دانشجوی دانشگاه ساری (Surrey) در انگلستان به دست آمده است.
 

عوامل کلیدی در افزایش خطر

۱. کیفیت نامطلوب خواب: شب‌بیدارها معمولاً خواب کمتری می‌بینند و با خستگی روزانه مواجهند. این وضعیت، تمرکز و آگاهی از لحظه حال را کاهش می‌دهد.
۲. مصرف الکل: الکل به عنوان یک عامل میانجی در ارتباط بین سبک زندگی شبانه و افسردگی شناخته شده است. شب‌بیدارها  تمایل بیشتری به مصرف الکل دارند.
۳. آگاهی از لحظه حال: شب‌زنده‌دارها کمتر در زمان حال زندگی می‌کنند و به جای تمرکز بر اقدامات آگاهانه، به صورت خودکار عمل می‌کنند. این عدم آگاهی با افسردگی مرتبط است.
 

آگاهی از لحظه حال: کلید پیشگیری

مطالعه نشان می‌دهد که «عمل با آگاهی» (متمرکز بودن بر اقدامات و لحظه حال) به عنوان یک عامل حفاظتی عمل می‌کند. شب‌بیدارها  به دلیل خستگی ناشی از خواب کم، کمتر قادر به تمرکز هستند و این عدم آگاهی، آنها را مستعد افسردگی می‌کند.
 

 راهکارهای کاهش خطر

بهبود کیفیت خواب: تنظیم ساعات خواب و ایجاد محیط آرام برای خواب.

• کاهش مصرف الکل: الکل نه تنها به سلامت روان آسیب می‌زند، بلکه خواب را نیز مختل می‌کند.
  تمرین آگاهی از لحظه حال: مدیتیشن و تمرین‌های آگاهی از لحظه حال می‌توانند به کاهش افسردگی کمک کنند.

مطالعه دیگری در سال ۲۰۲۲ نشان داد که مصرف مواد مخدر (مثل الکل، سیگار و ماریجوانا) در شب‌زیان، اضطراب و افسردگی را تشدید می‌کند. همچنین، در ایران، افسردگی در سالمندان به دلیل عوامل اجتماعی و بیماری‌های مزمن شایع است.

شب‌زنده‌دارها به دلیل ترکیبی از کیفیت نامطلوب خواب، مصرف الکل و کمبود آگاهی از لحظه حال، در خطر بالاتر افسردگی قرار دارند. تمرین آگاهی از لحظه حال و اصلاح سبک زندگی، می‌تواند این خطر را کاهش دهد.
این یافته‌ها اهمیت مداخلات پیشگیرانه مانند آموزش مدیتیشن و بهبود بهداشت خواب را برای سلامت روان شب‌زیان تأیید می‌کند.