برترینها: در تمام این سالها خودروهایی بودند که عمر طولانی در زیست روزمره ما ایرانیها داشتند، عمر طولانی البته نه صرفا از سر کیفیت که البته بیشتر از سر اجبار! محدودیت و انحصار سالهاست که دست مشتری ایرانی را کاملا بسته و نهایتا در این سالهای اخیر طبقه متوسط به چند خودروی آپشندار اما بنجل چینی دلخوش کرده، در هر صورت در این مطلب به خودروهایی پرداختهایم که با سماجت به زندگی ما مردمان جبرزدهی جغرافیا چسبیدهاند.
پیکان
پیکان یک خودروی سواری است که از سال ۱۳۴۶ تا ۱۳۸۴ توسط ایران خودرو تولید میشد و در واقع فیسلیفتی از خودروی هیلمن هانتر است. ایران خودرو (با نام پیشین ایران ناسیونال) به تولید پیکان تا سال ۱۳۵۷ ادامه داد. پس از انقلاب ۱۳۵۷، تولید پیکان کاهش یافت تا جایی که در اواخر دهه ۱۳۶۰ به مرز توقف تولید رسید. با این حال با تولید قطعات در داخل کشور حیات پیکان تا سال ۱۳۸۴ ادامه پیدا کرد و وانت پیکان تا سال ۱۳۹۳ تولید شد و تیراژ این خودرو در زمان توقف تولید به بیش از ۲ میلیون دستگاه رسید.
پراید
پراید یک خودروی سدان کامپکت است که تولید آن در کره جنوبی به ترتیب با نامهای فورد فستیوا و پراید آغاز شد. تولید این خودرو از سال ۱۳۷۲ در ایران توسط شرکت سایپا در دو مدل سدان و هاچبک آغاز شد و به دلیل ارزانی هزینه ساخت برای سایپا و قطعات جانبی سالها فروش خوبی داشته است اما اکنون با مقایسه فناوری خودروهای جدید با قیمت کمتر در کشورهای خارجی با قیمت هنگفتی در ایران به فروش میرود.
تیبا در واقع اولین خودرو ملی شرکت خودروسازی سایپا محسوب میشود که در سال 1387 با نام «مینیاتور» رونمایی شد، اما پس از مدتی سایپا نام این خودرو را به تیبا تغییر داد. این سدان شهری جمعوجور بر روی پلتفرمی موسوم به X200 شکل گرفته که همان نمونه ارتقایافته پلتفرم پراید است. طراحان خودرو داخلی سعی داشتهاند با کمی تغییر، تیبا را به خودرویی جدیدتر و مدرنتر تبدیل کنند. از همان ابتدا هدف از تولید تیبا، ارائه خودرویی ارزانقیمت بود، اما اگر بخواهیم این خودرو را با خودروهای ارزانقیمت چینی و هندی امروزی مقایسه کنیم باز هم این خودرو حرفی برای گفتن ندارد.
بعد از کنار رفتن پراید و تیبا از خط تولید حالا کوییک دندهای از همه خودروهای داخلی در کارخانه قیمت کمتری دارد کوییک به عنوان محصولی با ظاهر جدید اما از یک پلتفرم قدیمی در سال 1396 توسط گروه خودروسازی سایپا به بازار معرفی شد و اینگونه شد که ماشین کوییک به دلیل قیمت مناسب و طراحی قابل قبول به سرعت توانست جایگاه خود را در بازار پیدا کند. البته متاسفانه بیشتر تغییرات سایپا کوییک نسبت به پدرش تیبا به پارامترهای ظاهر محدود میشود و در خصوص بسیاری از ویژگیهای فنی نظیر ایمنی، شتاب و پیشرانه تغییر محسوسی بوجود نیامده است.
سمند یک خودروی سدان سایز متوسط است که از سال ۱۳۸۰ توسط ایران خودرو تولید میشود و علاوه بر فروش در ایران، به کشورهای دیگر نیز صادر شدهاست. سمند براساس پلتفرم پژو ۴۰۵ ساختهشده است. این خودرو در ابتدا قرار بود جایگزین پیکان شود که با توجه به هزینه طراحی و قیمت نهایی آن، این امر محقق نشد. سمند در ادبیات فارسی به اسبی گفته میشود که رنگی متمایل به زرد دارد.
پژو پارس یا پژو پرشیا خودرویی از محصولات ایران خودرو است. این خودرو فیسلیفت پژو ۴۰۵ است که طراحی آن شبیه به پژو ۴۰۶ و پژو ۶۰۵ است. این خودرو در زمان خودش به عنوان یک انقلاب در فیسلیفتهای ایرانی شناخته میشود.
پژو ۴۰۵ یک خودروی سدان سایز متوسط ساخت شرکت پژو کشور فرانسه، نسل پنجم از سری چهار شرکت پژو است. در سال ۱۹۸۷ تولید آن آغاز و در سال ۱۹۹۶ با معرفی پژو ۴۰۶ در اروپا تولید آن پایان یافت. این خودرو توسط تیم طراحی خودروی پینینفارینا ایتالیا طراحی شد که در سال ۱۹۸۸، دقیقاً یک سال پس از تولید، برنده جایزه خودروی سال اروپا شد. پژو ۴۰۵ مبنای تولید بسیاری از محصولات در خودروسازی ایران خودرو است.
پژو ۲۰۶ یک خودروی سواری تولید شرکت پژو است و با ۶ تیپ تولید و عرضه شده است. تولید آن در سال ۱۹۹۸ آغاز و در سال ۲۰۱۰ در بیشتر کشورهای جهان متوقف شد. بیش از ۸۵ درصد تولید این خودرو در فرانسه به صادرات اختصاص مییافت و ۱۴۵ بازار صادراتی در اختیار داشت، بیشترین فروش این محصول در کشورهای فرانسه، انگلستان، اسپانیا، ایتالیا و آلمان، ایران، برزیل و آرژانتین بود. این خودرو جزء بهترین خودروهای هاچبک دنیا تا سال ۲۰۱۰ اروپا شناخته می شود.
پژو آردی خودرویی سدان است که از سال ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۵ توسط ایران خودرو تولید میشد و سپس با پژو روآ جایگزین شد. این خودرو دارای بدنه مربوط به پژو ۴۰۵ و پیشرانه خودروی پیکان است. پژو آردی با توجه به دیفرانسیل عقب بودن و مخفف «Rear wheel drive»، پژو RD نام گرفتهاست.
نسل سوم نیسان جونیور که در ایران با نامهای زامیاد ۲۴، نیسان آبی و سایپا آبی شناخته میشود، یک خودروی وانت است که برای اولین بار در سال ۱۳۴۹ در ایران توسط خودروسازی زامیاد تولید شد. نام جونیور به یک سری از پیکاپهای میانسایز کمپانی نیسان اطلاق میشود، پیکاپهایی که از سالهای ۱۹۵۶ الی ۱۹۸۲ میلادی در مدار تولید بودند.