عصر ایران - تصادفات رانندگی یکی از اصلی‌ترین دلایل مرگ‌ومیر در ایران و جهان است. سازمان جهانی بهداشت (WHO) اعلام کرده که سالانه حدود ۱.۳۵ میلیون نفر در تصادفات رانندگی جان خود را از دست می‌دهند و حدود ۳۰ درصد این سوانح در برخی کشورها ناشی از مصرف الکل است.
در ایران نیز، الکل عامل ۲۰ درصد از تصادفات مرگبار بوده و بیش از ۵۰ درصد این سوانح به فوت افراد منجر می‌شود. این آمارهای نگران‌کننده نشان می‌دهند که بی‌توجهی به این بحران می‌تواند فجایع جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد.
سازمان بهداشت جهانی تأکید کرده که مصرف الکل باعث افزایش شدید احتمال تصادف و مرگ در جاده‌ها می‌شود. بر اساس آمار این سازمان، در آمریکا، حدود ۲۸ درصد از کل تصادفات مرگبار ناشی از مصرف الکل است و در اروپا، این رقم در برخی کشورها تا ۲۵ درصد می‌رسد و همچنین در کشورهای کم‌درآمد، آمار تصادفات ناشی از الکل به بیش از ۳۵ درصد افزایش می‌یابد.
این آمارها نشان می‌دهند که مصرف الکل هنگام رانندگی در سراسر جهان به عنوان یک معضل شناخته شده و کشورهای مختلف برای مقابله با آن، قوانین سختگیرانه‌ای وضع کرده‌اند. اما در ایران، به‌رغم ممنوعیت مصرف الکل، همچنان تصادفات ناشی از این عامل جان هزاران نفر را می‌گیرد.
بر اساس تحقیقات پزشکی، مصرف الکل باعث کاهش هوشیاری، کند شدن واکنش‌ها، عدم تعادل و افزایش رفتارهای پرخطر می‌شود. این موارد شامل سرعت غیرمجاز، سبقت‌های خطرناک، بی‌توجهی به علائم راهنمایی و عدم استفاده از کمربند ایمنی است.
در ایران، مرکز تحقیقات ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت‌ها اعلام کرده که مصرف الکل یکی از اصلی‌ترین دلایل تصادفات جاده‌ای است و رانندگان مست، جان خود و دیگران را به خطر می‌اندازند.
الهام معیری‌پور، سرپرستار بخش اورژانس بیمارستان حضرت رسول اکرم (ص) تهران، به موارد متعددی از تصادفات ناشی از مصرف الکل اشاره کرده است. یکی از این موارد، جوانی بود که پس از مصرف مشروبات الکلی و گوش دادن به موسیقی هیجانی، کنترل خود را از دست داد و با یک وانت تصادف کرد. زمانی که جسد او به بیمارستان منتقل شد، هندزفری هنوز در گوشش بود و موسیقی همچنان پخش می‌شد.
در حادثه‌ای دیگر، یک کودک شش‌ساله که همراه پدرش از خیابان عبور می‌کرد، به دلیل بی‌احتیاطی راننده‌ای که تحت تأثیر الکل بود، جان خود را از دست داد. چنین حوادثی نه‌تنها برای خانواده‌های قربانیان، بلکه برای کادر درمان نیز ضربه‌های روحی شدیدی به همراه دارد.
بسیاری از کشورها قوانین سختگیرانه‌ای برای مقابله با رانندگی تحت تأثیر الکل وضع کرده‌اند. برای مثال در استرالیا، داشتن حتی ۰.۰۵ درصد الکل در خون هنگام رانندگی می‌تواند منجر به جریمه سنگین و لغو گواهینامه شود.
در ژاپن، مجازات رانندگی در حالت مستی شامل جریمه‌های بسیار سنگین، لغو گواهینامه برای سال‌ها و حتی حبس است.
در سوئد، آستانه مجاز الکل در خون برای رانندگی تنها ۰.۰۲ درصد است و تخطی از آن منجر به جریمه‌های سنگین و محرومیت‌های بلندمدت می‌شود.
در ایالات متحده، علاوه بر جریمه‌های نقدی، افراد خاطی ممکن است با مجازات‌های اجتماعی مانند خدمات اجباری در مراکز ترک اعتیاد یا دوره‌های آموزشی اجباری روبه‌رو شوند.
این قوانین نشان می‌دهند که بسیاری از کشورها با جدیت تمام در برابر رانندگی تحت تأثیر الکل برخورد می‌کنند، چرا که خطر آن تنها متوجه خود راننده نیست، بلکه جان هزاران نفر را در جاده‌ها به خطر می‌اندازد.
با وجود ممنوعیت قانونی مصرف الکل در ایران، آمار تصادفات ناشی از این عامل نشان‌دهنده وجود یک بحران پنهان است. کارشناسان معتقدند که برای کاهش این حوادث، باید اقداماتی چون تشدید نظارت‌ها و افزایش تست الکل برای رانندگان مشکوک در جاده‌ها و شهرها، اجرای قوانین سختگیرانه‌تر، مانند افزایش جریمه‌ها و ضبط گواهینامه افراد متخلف، برگزاری کمپین‌های آگاهی‌بخشی درباره پیامدهای مرگبار رانندگی تحت تأثیر الکل و افزایش برخوردهای پلیس راهور با فروشندگان غیرقانونی مشروبات الکلی به‌صورت جدی‌تری اجرا شود.
در یک جمع‌بندی کلی می‌توان گفت، تصادفات ناشی از مصرف الکل یک بحران جهانی است که در ایران نیز قربانیان زیادی می‌گیرد. آمارها نشان می‌دهند که ۲۰ درصد از تصادفات مرگبار کشور به دلیل مصرف الکل رخ می‌دهد و این رقم می‌تواند حتی بیشتر باشد، چرا که بسیاری از این موارد به‌طور رسمی گزارش نمی‌شوند.
در حالی که کشورهای دیگر با اجرای قوانین سختگیرانه توانسته‌اند میزان این تصادفات را کاهش دهند، ایران نیز باید با قاطعیت بیشتری با این معضل برخورد کند.
هر راننده‌ای که تحت تأثیر الکل پشت فرمان می‌نشیند، یک قاتل بالقوه است. این جمله شاید تلخ به نظر برسد، اما واقعیت همین است. یک تصمیم اشتباه می‌تواند جان یک خانواده را برای همیشه نابود کند. بیایید قبل از اینکه دیر شود، مسئولیت‌پذیر باشیم و اجازه ندهیم که رانندگی در حالت مستی، عزیزان‌مان را از ما بگیرد.
