خبرگزاری مهر؛ گروه استانها: آزادی اندیشه و بیان در چارچوب حفظ حقوق دیگران و رعایت موازین شرعی زیربنای انتخابهای آگاهانه است.
در جامعهای که مردم بتوانند بی هراس از بیان نظراتشان دیدگاههای مختلف را بشنوند فضایی برای شکوفایی فکری و اجتماعی ایجاد میشود. خداوند ما را به انتخاب دعوت میکند و این آزادی به رشد فردی و اجتماعی میانجامد.
بیاییم هنر شنیدن و انتخاب بهترینها را در زندگی تمرین کنیم، وقتی فرزندمان صحبت میکند با دقت گوش دهیم و او را به بازگو کردن همه جوانب ماجرا تشویق کنیم. این کار به او مهارت شنیدن و واکنش مناسب را میآموزد، همچنین در مواجهه با اخبار و اطلاعات پیش از پذیرش یا انتشار تحقیق و منابع معتبر را بررسی کنیم.
چگونه میتوان بهترین را تشخیص داد؟
حجت الاسلام محمود علیخانی امام جمعه رامسر در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به آیه شریفه ۱۷ سوره زمر افزود: قرآن کریم بشارت داده به بندگانی که سخنان مختلف را میشنوند و از بهترین آن تبعیت میکنند.
وی افزود: ممکن است برخی از سخنان خوب نباشد و برخی دیگر احسن باشد و این نشان دهنده آزادی بیان است و انسان این اختیار را دارد که سخنهای گوناگون را بشنود و از بین آن بهترین را انتخاب کند.
امام جمعه رامسر این آیه شریفه را بیانگر آزادی بیان دانست و ادامه داد: همچنین این آیه مبارکه بر شور و مشورت تاکید دارد و تضارب آرا و گفتگوی انسان با افکار مختلف نیز از دیگر تأکیدات این آیه شریف است.
امام جمعه رامسر به تفسیر دیگری از این آیه شریفه اشاره و اضافه کرد: قول به معنای سخن قرآن کریم است کسانی که قرآن را میشنوند و به بهترین شکل ممکن و احسن وجه از قرآن تبعیت میکنند.
مهمترین اصول اخلاقی و تربیتی در قرآن
زینبالسادات حسینی کارشناس علوم قرآنی نیز در گفتوگو با مهر با اشاره به آیه ۱۷ سوره زمر که در آن خداوند به پیامبر مژده میدهد که بندگان دلسوز و صاحبنظر به دنبال بهترینها خواهند رفت، گفت: این آیه یکی از مهمترین اصول اخلاقی و تربیتی در قرآن است. خداوند در این آیه از کسانی صحبت میکند که در زندگی خود به دنبال کلمات و سخنان گوناگون میروند، اما با دقت و آگاهی کامل، آنچه را که بهترین و مناسبترین است برای خود برمیگزینند.
وی با اشاره به لزوم دقت در انتخاب و پیروی از بهترینها در زندگی افزود: در دنیای امروز که با حجم عظیمی از اطلاعات و اخبار مختلف روبرو هستیم، افراد باید قدرت تشخیص و تحلیل داشته باشند تا بتوانند از میان سخنان و نظرات مختلف، آنچه که برای رشد فردی و اجتماعیشان مفیدتر است، انتخاب کنند. این مهارت نه تنها به معنای گزینش بهترینها در عرصههای مختلف زندگی است، بلکه به معنای اجتناب از افراط و تفریط و رسیدن به تعادل در انتخابها نیز است.
حسینی در ادامه تاکید کرد: آیه شریفه به ما میآموزد که تنها گوش دادن به سخنان کافی نیست. بلکه انسان باید با عقل و آگاهی کامل، سخنان مختلف را تجزیه و تحلیل کرده و بهترین و درستترین آنها را انتخاب کند. در واقع، این فرآیند انتخاب بهترینها نیاز به تعمق و دقت دارد و به نوعی به کارگیری عقل و فطرت انسانی برای رسیدن به حقیقت و درک درست مسائل است.
وی افزود: کسانی که در زندگی خود این روش را پیاده میکنند، در واقع به مسیر هدایت خداوند گام گذاشتهاند. در واقع، این افراد با بهرهگیری از عقل و فطرت خود، در انتخابهایشان از راهنماییهای الهی پیروی میکنند و از آنجا که خداوند دست این افراد را در زندگی میگیرد، آنها در مسیر رشد و کمال قرار خواهند گرفت.
حسینی در ادامه به این نکته اشاره کرد که این آیه به انسانها یادآوری میکند که در میان حجم زیاد نظرات و توصیهها، آنچه که در نهایت برای آنها سودمند است و موجب رشد شخصی و اجتماعیشان میشود، باید انتخاب شود.
وی گفت: در دنیای امروز که مسائل مختلف، از سیاست و اقتصاد گرفته تا روابط فردی و اجتماعی، پیچیده شدهاند، داشتن توانایی در انتخاب بهترینها از میان حرفها و نظرات، یک ضرورت است. این امر نه تنها به نفع فرد بلکه به نفع جامعه نیز خواهد بود.
پیام این آیه این است که انتخابهای ما در زندگی باید بر اساس عقل، درایت و پیروی از بهترین اصول اخلاقی و انسانی باشد تا در نتیجه بتوانیم به رشد فردی و اجتماعی برسیم و در مسیر رضایت الهی گام برداریم.
محسن خاکزاد کارشناس مذهبی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اهمیت قرآن کریم در زندگی فردی، خانوادگی، اجتماعی و حکومتی انسانها اظهار داشت: قرآن تنها کتابی است که به تمامی نیازها و سوالات بشر پاسخ داده و همچنان پاسخگوی این نیازها خواهد بود. این کتاب آسمانی هیچگاه از رونق نخواهد افتاد و همچنان بهعنوان راهنمایی برای انسانها در تمامی ابعاد زندگی باقی خواهد ماند.
وی ادامه داد: قرآن کریم نه تنها در زمینههای فردی و اجتماعی سخن گفته است، بلکه در حدود هزار و چهارصد آیه، تمام حیات مادی بشر را به معاد و زندگی پس از مرگ مرتبط میسازد و به همین دلیل از اهمیت ویژهای برخوردار است.
استماع سخنان و اقوال مختلف
این کارشناس مذهبی به مسئله استماع اقوال و سخنان مختلف در جامعه اشاره کرد و افزود: در دنیای مدرن، انسانها با فرهنگها و اعتقادات مختلف روبهرو هستند و هر روز سخنان متفاوتی از دیگران میشنوند. اگر افراد در مواجهه با این اقوال دقت نکرده و به تحلیل صحیح آنها نپردازند، ممکن است با مشکلات و معضلات مختلفی در زندگی مواجه شوند.
خاکزاد تصریح کرد: قرآن کریم بشارتهایی را برای تمامی انسانها، اعم از مسلمان و غیرمسلمان، مطرح کرده است. این بشارتها زمانی ابلاغ میشوند که انسانها یک حرکت صحیح را درک کرده و در آن اقدام کنند. حرکتهایی که میتوانند هم سیاسی و هم فرهنگی باشند و تغییرات مثبت و مفیدی را در جامعه ایجاد کنند.
وی با اشاره به آیه قرآن که میفرماید: «فَیَتَّبِعُونَ اَحْسَنَهُ»، گفت: این آیه به ما میآموزد که باید در مقابل سخنان و اقوال مختلف، بهترین و شایستهترین آنها را انتخاب کرده و از آن تبعیت کنیم. برای شناخت بهترین اقوال، نیاز به تجزیه و تحلیل دقیق داریم و باید به عمق مفاهیم دقت کنیم.
این کارشناس مذهبی تاکید کرد: در دوران حاضر، دشمنان اسلام با استفاده از عملیات روانی و ترویج شعارهای فریبنده همچون زن، زندگی، آزادی سعی در گمراه کردن مسلمانان دارند. این شعارها به ظاهر زیبا هستند اما هدف آنها تضعیف ارزشهای اسلامی و تخریب بنیان خانوادهها است. در چنین شرایطی، تنها با بصیرت، دانش و درک مفاهیم قرآنی میتوان در برابر این هجمهها ایستاد و ایمان و اعتقاد خود را حفظ کرد.
خاکزاد به اهمیت جهاد تبیین در این زمان اشاره کرد و گفت: رهبر معظم انقلاب همواره بر ضرورت جهاد تبیین تاکید دارند و این امر برای مقابله با تهاجمات فرهنگی و سیاسی دشمن بسیار ضروری است. مسلمانان باید با استفاده از مفاهیم قرآنی و فهم صحیح از دین خود، در برابر این تهدیدات مقاومت کنند و به اسلام و اصول آن وفادار بمانند.
وی در پایان یادآور شد: در سالهای اخیر، رهبر معظم انقلاب اسلامی جهاد تبیین را بهعنوان یک فریضه مهم برای مقابله با دشمنان اسلام و حفظ هویت اسلامی در برابر تهدیدات فرهنگی و رسانهای مطرح کردهاند.