آقای بهرام سبحانی در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما؛ درباره تولید فولاد افزود: سالیانه در دنیا، حدود ۲ میلیارد تن فولاد تولید می‌شود که ۵۰ درصد آن در کشور چین و ۵۰ درصد دیگر آن از سایر کشور‌های تولیدکننده فولاد به دست می‌آید.
وی گفت: سال گذشته، بیش از ۳۰ میلیون تن فولاد در کشور تولید شد که با این میزان تولید، ایران در جایگاه دهم تولیدکنندگان فولاد قرار گرفت.
رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران افزود: آنچه که مطابق با برنامه سند چشم انداز ۲۰ ساله در تولید فولاد ظرفیت ایجاد کردیم این بود که تولید فولاد در افق ۱۴۰۴ به ۵۵ میلیون تن برسد که به طور عملی در ظرفیت سازی، محقق شده است.
وی گفت: اکنون بیش از ۵۰ میلیون تن ظرفیت بالقوه تولید در کشور وجود دارد، اما متاسفانه به دلیل محدودیت‌های متعدد که عمده‌ترین آن مربوط به ناترازی انرژی مانند گاز و برق است، از این ظرفیت فقط حدود ۳۰ میلیون تن آن بالفعل است و می‌توانیم از آن بهره برداری کنیم.
سبحانی با بیان اینکه اکنون در این حوزه بیش از ۲۰ میلیون تن ظرفیت خالی وجود دارد افزود: اگر ما می‌توانستیم میزان تولید را ۱۰ میلیون تن دیگر نیز اضافه کنیم تولید فولاد ما به ۴۰ میلیون تن می‌رسید و جایگاه ما در میان تولید کننده‌های بزرگ فولاد دنیا، ششم می‌شد.
وی با بیان اینکه روند تولید فولاد کشور در مقایسه با سال‌های گذشته، کاهشی بوده است گفت: متاسفانه به دلیل ناترازی انرژی، تولید فولاد کشور در سال گذشته نسبت به سال قبل (۱۴۰۲) کاهش داشته است، به عبارتی تولید فولاد که در سال ۱۴۰۲ به ۳۲ میلیون تن رسیده بوده، در سال ۱۴۰۳ حدود ۳۰ میلیون تن تولید شد که روند کاهشی را نشان میدهد.
رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران افزود: ما در تولید شمش فولادی که به اصطلاح " فولاد میانی" گفته می‌شود، در ۱۰ ماهه سال ۱۴۰۲ حدود ۲۸ میلیون و ۹۰۰ هزار تن تولید داشتیم که تا پایان سال تولید را به ۳۲ میلیون تن رساندیم؛ اما در ده ماهه سال ۱۴۰۳ تولید فولاد به ۲۷ میلیون تن رسید یعنی حدود ۷ درصد کاهش تولید داشتیم که علت آن نیز کمبود برق و گاز بود.
وی گفت: این کاهش تولید علاوه بر اینکه واحد‌های تولیدی پایین دست را با مشکل مواجه کرده در بخش صادرات نیز اثر خود را گذاشته است.
سبحانی با بیان اینکه صادرات ما در سال گذشته نسبت سال قبل‌تر با کاهش مواجه بوده است افزود: صادرات ما در محصولات فولاد میانی که انواع شمش فولادی را شامل می‌شود حدود ۲ و یک دهم درصد کاهش داشته است و در کل زنجیره آهن و فولاد نیز حدود ۲ و نیم درصد کاهش صادرات داشتیم.
وی ادامه داد: هر چند که صادرات واقعی بیش از این میزان بوده، اما این عدد، آمار صادراتی است که توسط خود تولیدکننده‌ها انجام شده و میزانی که بازرگانان خریده‌اند و صادر کردند در آمار لحاظ نشده است.
رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران گفت: بخشی از کاهش صادرات و ارزآوری، به دلیل کاهش تولید بوده، اما بخش دیگر به سیاست‌های دولت در قبال صادرات مرتبط است، پیش از این، صادرات فولاد فقط توسط تولیدکنندگان فولادی و به عبارتی از کانال رسمی انجام می‌شد بنابراین میزان صادرات و بازگشت ارز به کشور کاملا مشخص بود، اما اکنون مسیر صادرات آزاد شده و هرکسی می‌تواند فولاد را از بازار داخل خریداری و صادر کند.
وی ادامه داد: با آزاد شدن مسیر صادرات، صادر کننده و خریدار مشخص نیست و معلوم نیست ارز حاصل از صادرات به کشور باز می‌گردد یا نه؛ در نتیجه، گزارش آمار گمرک مبنی بر افزایش صادرات نسبت به سال گذشته است، اما ارز آوری این صنعت، کاهش داشته است.
رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران گفت: صادرکنندگان، کارت بازرگانی یک بار مصرف دارند، بنابراین محصول خریداری شده را صادر می‌کنند، اما ارز آن به کشور بازگردانده نمی‌شود، در حالی که اگر صادرات در اختیار تولیدکنندگان این صنعت بود ارز حاصل از صادرات به کشور باز می‌گشت.
وی افزود: تولیدکنندگان فولادی سال‌ها فعالیت کردند تا بازار‌های هدف را به عنوان بازار صادرات فولاد ایران شناسایی کنند، اما وقتی صادرات به دست بازرگانان می‌افتد، با ارزان فروشی بازار‌های صادراتی را خراب می‌کنند.
سبحانی گفت: این موضوع باعث می‌شود که برخی از کشور‌ها از جمله عراق برای فولاد ایران تعرفه واردات تعیین و اعلام کنند که ایران ارزان فروشی می‌کند و به فروش داخلی شان آسیب می‌زند در نتیجه برای حفاظت از تولید داخل، تعرفه می‌گذارند.
وی افزود: امیداریم در سال جدید، قوانین و مقررات بازنگری شود، صادرات فولاد کنترل شده باشد تا تولیدکننده واقعی، بتواند صادرات و ارز آوری خود را کماکان داشته باشد.
رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران گفت: اگر چه در سال‌های گذشته وارد کننده فولاد بودیم، اما در سه - چهار سال اخیر به صادر کننده فولاد تبدیل شدیم؛ شاید این تغییر رویه، به دلیل سیاست‌های ارزی بوده و اینکه برای برخی ها، امکان استفاده از ارز ارزان قیمت فراهم بوده که به واردات فولاد روی آورده‌اند.
وی افزود: متاسفانه کالایی را هم که وارد می‌کنند مازاد بر نیاز آن در داخل تولید می‌شود؛ بنابراین با این قوانین و سیاست ها، نه تنها جلوی صادرات فولاد کشور گرفته می‌شود بلکه واردات هم تسهیل شده و با تخصیص ارز نیمایی، عده ایی توانستند فولاد وارد کنند.
سبحانی اضافه کرد: اکنون از وزارت صمت درخواست کردیم در تعرفه‌های واردات، بازنگری شود و کالایی که مازاد بر نیاز در کشور تولید می‌شود و خودمان صادر کننده آن هستیم در واردات آن تعرفه لحاظ شود؛ البته بنا بر اعلام مسئولان متولی، قرار است اوایل امسال تعرفه‌های واردات فولاد بازنگری شود.
