به گزارش الف، با وجود آنکه حامیان دولت معتقدند یکی از مزیت‌های اصلی مسعود پزشکیان نسبت به دیگر رقبای خود در جریان کارزار انتخابات ریاست‌جمهوری 1403، وعده‌ندادن تلقی می‌شد و همین امر هم کار او را در مسیر فعالیت خود هموار می‌کند، خود رئیس‌جمهور قائل به این مسئله نبوده و از فراموش‌نکردن و پیگیری وعده‌های خود سخن گفت.
او در 22 بهمن و در توییتی خاطرنشان کرد: « ما تلاش می‌کنیم به آن شعارهایی که دادیم و ادعاهایی که کردیم، عمل کنیم. من وعده‌هایی که دادم را فراموش نکردم. وقتی مردم با همه این سختی‌ها، در میدان حضور دارند، نشان می‌دهد ما در مقابل این مردم مسئول هستیم و باید پاسخگو باشیم».
با علم به همه دشواری ها و شرایط فوق العاده پیچیده امروز کشور پزشکیان وعده‌هایی داده بود که از پیگیری آن سخن گفت و بر آن تاکید کرد. اما سرنوشت قول‌های او به مردم در 1404 چه خواهد شد؟
* رفع فیلتری که میسر نشده
پزشکیان جزو نامزدهایی در انتخابات ریاست‌جمهوری بود که به صراحت از فیلترینگ انتقاد و از پیگیری خود برای رفع محدودیت‌ها سخن گفته بود. تاکید بسیار پزشکیان بر مقابله به فیلترشکن‌فروش‌ها بارقه‌های امید را برای رفع انسدادها ایجاد کرده بود که عملکرد دولت در 6 ماه نخست خود نشان داد اوضاع آن‌طور که پیش‌بینی می‌شد بر وفق مراد پیش نرفت.
فضاسازی‌های بسیار حامیان دولت و صحبت از رفع فیلتر گسترده شبکه‌های اجتماعی، در نهایت منجر به رفع محدودیت‌های دو اپلیکیشن واتس‌اپ و گوگل‌پلی شد که هر چند قابل اعتناست اما نتوانست رضایت عمومی گسترده‌ای را موجب شود. در حالی که رئیس‌جمهور، رئیس شورای‌عالی فضای‌مجازی هم محسوب می‌شد، بسیاری انتظار داشتند که مسعود پزشکیان بتواند نقش‌آفرینی موثرتری در زمینه رفع فیلترینگ ایفا کند.
* تحریم‌هایی که پابرجا می‌ماند
با شرایط سال‌های اخیر و رویکرد متخاصمانه آمریکا مشخص بود که نمی‌توان افق روشنی را برای مذاکره و رفع تحریم‌ها متصور شد و این ارتباطی به قدرت داشتن دموکرات‌ها یا روی کار آمدن ترامپ و جمهوری‌خواهان ندارد. دولت دموکرات بایدن هم خواهان حل چالش فی‌مابین ایران و آمریکا بر سر مسئله هسته‌ای نبود و با توجه به این مسئله و قبل از مشخص‌شدن نتایج انتخابات 2024 آمریکا، در جریان انتخابات ریاست‌جمهوری ایران هیچ کاندیدایی از امکان مذاکره برای رفع تحریم سخن نگفت و تنها مسعود پزشکیان بود که با به چالش‌کشیدن دیگر رقبای خود بر ابزار موثر دیپلماسی برای برداشته‌شدن تحریم‌ها تاکید کرد. او در مناظرات مرحله دوم انتخابات گفته بود: «نمی‌توان کشور را در قفس نگه داشت. سیاست خارجی من عادی‌سازی روابط با جهان است. در مذاکرات و گفت‌وگوها بستگی دارد که چه می‌دهیم و چه می‌گیریم».
این گزاره‌ها و دیگر اظهارات وی نشان می‌داد که پزشکیان گره‌گشایی تحریم‌ها را به واسطه مذاکره و تمسک به دیپلماسی امکان‌پذیر می‌دانست اما دیری نپایید که با وجود سیگنال‌های مثبت ارسالی ایران به آمریکا و حتی آمادگی برای مذاکره با دولت ترامپ بر سر پرونده هسته‌ای، امیدهای دولت‌مردان به ناامیدی تبدیل شد. سیاست چماق و هویج آمریکا و رویکرد خصمانه آن و همچنین زیاده‌خواهی ترامپ موجب شد که شخص رئیس‌جمهور هم امکان مذاکره با ایالات‌متحده در این شرایط تهدیدآمیز را ناممکن توصیف کند و با این شرایط برای 1404 هم نمی‌توان تغییر چندانی را در این خصوص انتظار داشت.
* شوک‌درمانی؛ قرار نبود اجرا شود اما شد!
در جریان تبلیغات انتخابات ریاست‌جمهوری، پیامکی تبلیغاتی توسط ستاد پزشکیان به مردم ارسال شده بود که مربوط به پرهیز دولت وی از شوک‌درمانی اقتصادی بود. در این پیامک نوشته شده بود: « من اهل شوک‌درمانی نیستم» و در ادامه این پیامک آمده بود: «دروغ بزرگ افزایش قیمت بنزین برای تخریب آرای سرنوشت‌ساز شما مردم عزیز طراحی شده است».
جمله‌ای که با توجه به تجارب تلخ قبلی و عواقب زیان‌بار شوک‌درمانی بر پیکره جامعه، امیدوارکننده تلقی می‌شد اما تنها سه ماه بعد از تشکیل دولت چهاردهم، در اقدامی ناگهانی دولت دست به شوک ارزی با حذف نرخ ارز نیمایی و تشکیل بازار توافقی و تخصیص ارز به واردکنندگان با ارقامی بالاتر زد که حتی باعث انتقادات تند و تیز کارشناسان و افرادی شد که از پزشکیان در انتخابات حمایت کرده بودند؛ من‌جمله فرشاد مومنی اقتصاددان اصلاح‌طلب که در این‌باره و همچنین با انتقاد از بودجه تنظیمی دولت گفته بود: «آقای پزشکیان از شوک درمانی بپرهیزید. چون قول اجتناب از شوک درمانی دادید به شما رای دادم. یازده بار به دولت محترم و جدید، گفتم شما که می‌گویید باید به بنزین و ارز شوک وارد کنیم و در لایحه بودجه 1404 هم این شوک‌ها را چند لایه پیش‌بینی کردید تا این وضعیت را بدتر کنید. به ما بگویید انتظار دارید با همه این کارهایی که کردید شش ماه دیگر چه دستاوردی حاصل شود؟»
اما نکته بسیار مهمی که در میان وقایع 1403 گم شد و کمتر مورد توجه قرار گرفت، تصمیم دولت به افزایش قیمت حامل‌های انرژی بود که یکی از نمایندگان مجلس در جریان استیضاح عبدالناصر همتی از آن پرده برداشت. میثم ظهوریان، نماینده مردم مشهد که جزو موافقین استیضاح وزیر اقتصاد بود در نطق خود اظهار داشت: «وقتی سیستم تولید راهبرد در دولت فلج است، راحت‌ترین راهکار که شوک قیمتی است در دستور کار قرار می‌گیرد؛ مثل تصمیم خلق‌الساعه شوک افزایش قیمت حامل‌های انرژی که در ستاد اقتصادی دولت تصویب شده بود و با مخالفت شورای‌عالی امنیت‌ملی اجرایی نشد».
این اظهارات نماینده مردم مشهد نشان داد با وجود قول‌هایی که در خصوص عدم شوک‌درمانی در انتخابات داده شده بود، حتی در حوزه حساسیت‌زایی چون حامل‌های انرژی هم دولت بنا بر اتخاذ این رویکرد خطرناک داشت که شورای‌عالی امنیت‌ملی جلوی آن را گرفت. این مسئله و همچنین شوک‌ارزی 1403 حاکی از رنگ‌باختن وعده مهم عدم شوک درمانی پزشکیان به مردم بود.
* پزشکیان و قول‌های بر زمین مانده
عملکرد دولت چهاردهم و تحقق‌نیافتن وعده‌های مطروحه در زمان انتخابات، حتی بخشی از حامیان آن را هم دلسرد کرده و تردیدهایی را پیرامون امکان تحقق قول‌های داده‌شده رقم زده است. هر چند برخی دولت‌مردان چنین وضعیتی را معلول عوامل گوناگونی می‌دانند که عمدتا خارج از حیطه اختیارات قوه مجریه بوده اما آنچه که برای افکار عمومی قابل اعتناست و در ارزیابی آنان موثر است، عملی‌شدن وعده‌ها و قول‌هایی است که تاکنون بر زمین مانده و انتظار می‌رود دولت چهاردهم با وجود همه موانع بتواند در 1404 بخشی از آن‌ها را عملی کرده و یا در مسیر تحقق آن گام بردارد.
