خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: ماه رمضان آداب و رسوم و شرایط خاص خودش را دارد که آن را از بقیه ماه‌های سال متمایز کرده است. مسلمانان جهان با فرارسیدن ماه مبارک رمضان همراه یکدیگر به طاعات و عبادات می‌پردازند. روزه داری مسلمانان در هر نقطه از جهان یک دوره معنوی برای پاکسازی روح است که سنت‌های فرهنگی متنوع و جذابی همراه خود دارد و مردم در هر گوشه از جهان آن را با آداب و رسوم خود به جا می‌آورند. مسلمانان در این ماه، از طلوع آفتاب تا غروب آن روزه می‌گیرند و با انجام عبادات و مراسم مخصوص این ماه، اتحاد خود را افزایش می‌دهند. رمضان المبارک فرصتی برای بازاندیشی، طلب بخشش و تقویت پیوندهای اجتماعی است. مراسم‌های مختلفی توسط روزه داران در این ماه انجام می‌شود که نشان دهنده تنوع و غنای فرهنگی جوامع مسلمان است.
آداب و رسوم ماه رمضان در اندونزی با برگزاری سنت‌های مختلف همراه است. اندونزی به عنوان چهارمین کشور پرجمعیت در جهان شناخته می‌شود. در این کشور حدود ۸۶ درصد مردم مسلمان هستند، بنابراین بیشترین مسلمانان جهان در این کشور زندگی می‌کنند. به همین خاطر مراسم ماه رمضان در اندونزی پرشورتر از دیگر کشورهای مسلمان برگزار می‌شود.
در اندونزی هم مثل دیگر کشورهای مسلمان پیش از آغاز، در حین و بعد از ماه رمضان سنت‌های مختلفی وجود دارد که برخی از آن‌ها را در دیگر کشورهای مسلمان نیز می بینیم. سنت‌های ماه رمضان در اندونزی تا حدود زیادی شبیه آداب و رسوم ماه رمضان در مالزی است.
ماه رمضان؛ یک مناسبت ملی و فرصتی برای رفع کدورت
برای مسلمانان که ماه رمضان به عنوان یک ضیافت مذهبی شناخته می‌شود و از اهمیت زیادی برخوردار است، استقبال کردن از این ماه شور و حال دیگری دارد. مردم اندونزی به این ماه به چشم یک مناسبت ملی نگاه می‌کنند و قبل از فرا رسیدن آن، جشن و سرور به پا می‌کنند.
آتش‌بازی در خیابان‌ها از رسوم ساده و متداول اندونزیایی‌ها در ماه رمضان است. علاوه بر این مراسم، دانش‌آموزان و کودکان در روز استقبال از ماه رمضان، مشعل‌هایی را به دست می‌گیرند و به مناسبت فرا رسیدن این ماه پربرکت، برخی سرودهای مذهبی را می‌خوانند.
همچنین یک شب قبل از آغاز ماه رمضان در اندونزی و بعد از رؤیت و مشاهده هلال ماه، تعدادی از افراد شب تا صبح در مسجد می‌مانند و طبل می‌زنند. آن‌ها با این کار شروع ماه مبارک رمضان را نوید داده و اعلام می‌کنند.
در برخی شهرهای اندونزی مثل جاوا و بالی، مردم با فرا رسیدن ماه رمضان دور هم جمع می‌شوند و یک وعده غذایی را دور هم می‌خورند. در هنگام صرف غذا نیز از یکدیگر به خاطر دلخوری‌های گذشته با اشتباهاتی که مرتکب شده‌اند، معذرت‌خواهی می‌کنند تا با روح و روان پاک‌تری به پیشواز این ماه پربرکت بروند.
نگابورات؛ رسم بازارگردی و خرید مایحتاج در جاکارتا
رسم بازارگردی در اندونزی مثل ماه رمضان قبل از شروع ماه مبارک رمضان، انجام می‌شود. به این رسم «نگابورات» هم گفته می‌شود و مردم برای خرید مایحتاج خود به بازار می‌روند و شیرینی‌های ماه رمضانی و نوشیدنی‌های مخصوص این ماه را خریداری می‌کنند. بازارگردی در همه شهرها به ویژه در پایتخت این کشور یعنی جاکارتا برپا می‌شود.
پایین بودن کرکره مغازه و رستوران‌ها در اندونزی
در ماه مبارک رمضان کرکره‌های مغازه‌ها و رستوران‌ها در طول روز پایین است؛ اکثر مردم در این کشور طی ماه رمضان روزه می‌گیرند، عموم رستوران‌ها و غذاخوری‌ها در این ماه بسته می‌شوند یا خدماتی را تا زمان افطار ارائه نمی‌دهند.
اندونزیایی‌ها برای احترام به دیگر روزه‌داران در این ماه، بعد از افطار مغازه‌هایشان را باز می‌کنند. البته این موضوع درباره فروشگاه‌های زنجیره‌ای صدق نمی‌کند و آن‌ها مانند دیگر ماه‌ها و روزهای سال، به کار خود ادامه می‌دهند.
علاوه بر غذاخوری‌ها، در ماه رمضان بوستان‌ها و مراکز تفریحی شبانه در بیشتر شهرهای اندونزی بسته و تعطیل هستند. در این کشور، تنها منطقه‌ای که به طور کامل با تعطیلی مراکز تفریحی موافقت نکرده، «یاتام» بوده است که تنها به مدت ۴ روز (اولین روز از ماه رمضان، روز نزول قرآن و ۲ روز به مناسبت عید فطر) این مکان تفریحی بسته است و در بقیه ایام می‌توان از خدمات این مرکز تفریحی بهره‌مند شد.
مسجد استقلال محلی برای نماز تراویح و عید فطر
ماه رمضان، مساجد بیش از دیگر ماه‌ها شاهد حضور روزه‌داران و مسلمانان خواهند بود. مردم قبل از شروع این ماه به تمیز کردن مساجد می‌پردازند و برای برپا کردن نماز در مساجد حاضر می‌شوند. معروف‌ترین مسجد در پایتخت اندونزی به نام مسجد «استقلال» شلوغ‌تر از ایام دیگر است و بعد از برگزاری نماز، افطار رایگان به شرکت‌کنندگان در نماز داده می‌شود. علاوه بر نماز مغرب و عشا و دیگر نمازهای یومیه، مراسم اعتکاف، نماز تراویح و در نهایت نماز عید فطر هم در مساجد خوانده می‌شود. همچنین دیدار با عزیزان از دست رفته و فوت شده که به «زیارت کبری» معروف است، از رسم و رسوم مردم اندونزی در ماه رمضان است. مردم با حاضر شدن بر سر مزار درگذشتگان، دنیای پس از مرگ را یادآوری می‌کنند.
دهه آخر ماه رمضان؛ لیالی قدر اندونزیایی‌ها
بر اساس باورهای مردم اندونزی، ۱۰ شب پایانی ماه رمضان، شب قدر به حساب می‌آید. در این شب‌ها مردم به عبادت می‌پردازند و معتقدند که یکی از این شب‌ها، شب قدر است که در اندونزی نیز با آداب و رسوم خاصی برگزار می‌شود.
مسلمانان این کشور با انجام مراسمی همچون احیا، اعتکاف و مسابقات قرآن، این شب‌های مبارک را گرامی می‌دارند. در این شب‌ها، مسلمانان به صورت دسته‌جمعی در مساجد و یا در خانه‌های خود گرد هم می‌آیند و به قرائت قرآن می‌پردازند. این مراسم اغلب با ترتیل خوانی و به صورت نوبتی انجام می‌شود، به گونه‌ای که گروه‌های مختلف سوره‌های مختلفی از قرآن را تلاوت می‌کنند. مردم اندونزی با شور و اشتیاقی خاص در این مراسم شرکت می‌کنند و با خواندن دعاها و ذکرهایی همچون استغفار، صلوات و لا اله الا الله از خداوند طلب مغفرت و رحمت می‌کنند. در برخی مناطق، مراسم احیا تا سحر ادامه دارد و همراه با سخنرانی‌های دینی و ذکرهای جمعی همراه است. برخی مساجد بزرگ، مانند مسجد استقلال در جاکارتا که میزبان هزاران نفر از مسلمانان برای این شب‌های مبارک است.
سفره الرحمن؛ افطاری برای افراد نیازمند
پهن کردن سفره‌های افطار در اندونزی برای افراد نیازمند، مثل مائده رحمان در مصر، یک رسم متداول و مرسوم است. به این سفره، سفره «الرحمن» گفته می‌شود و هزینه مواد غذایی به کار رفته در آن را ساکنان هر محله می‌پردازند. این ماه فرصتی است تا مردم نذر و نیازها و خیرات‌های خود را از راه کمک به فقرا ادا کنند.
تزئین مساجد برای عید فطر و برپایی نماز
به عید فطر در اندونزی «لباران» گفته می‌شود. در این روز، مساجد تزئین می‌شوند تا برای برگزاری نماز عید سعید فطر آماده باشند. از روز قبل از عید فطر، مردم به دیدار دوستان و خانواده می‌روند و صله رحم می‌کنند. به این سنت دید و بازدید که اندونزیایی‌ها از اقصی نقاط کشور برای ملاقات با یکدیگر جمع می‌شوند، «مادیک» گفته می‌شود.
به هر حال مانند دیگر نقاط دنیا، روزه‌داران در پایان ماه رمضان به مساجد می‌روند تا نماز عید فطر را بجا بیاورند. نماز عید فطر از مساجد محلی گرفته تا مساجد بزرگ، در همه این مکان‌ها به جماعت برپا می‌شود و بعد از خواندن نماز، مردم به دیدار اقوام، پذیرایی کردن از یکدیگر و عیدی دادن می‌پردازند. همچنین پوشیدن لباس‌های نو و شرکت در مهمانی از رسوم متداول عید فطر به شمار می‌رود. بد نیست بدانید که به مناسبت عید فطر، سه روز تعطیلی رسمی در این کشور در نظر گرفته شده است.
