به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، بحران بیسابقه آب در ایران؛ زنگ خطر برای تابستانی سخت را به صدا در آورده است.همزمان با نزدیک شدن به روزهای گرمتر سال، بحران آب در ایران وارد مرحلهای نگرانکننده شده است. گزارشهای رسمی از کاهش شدید ذخایر سدهای کشور حکایت دارد، بهگونهای که ۱۱ سد مهم کمتر از ۱۵ درصد ظرفیت خود را آب دارند! این شرایط زنگ خطری جدی برای آینده تأمین آب شرب و کشاورزی کشور است.
با وجود بارشهایی که در برخی مناطق کشور ادامه دارد، آمارها نشان میدهد این میزان بارندگی نمیتواند بحران خشکسالی را جبران کند. اکنون نیمه دوم سال آبی جاری (۱۴۰۳-۱۴۰۴) را سپری میکنیم و نهتنها تغییری در وضعیت بحرانی ذخایر آب ایجاد نشده، بلکه هشدارها درباره کمبود شدید آب در تابستان امسال به اوج خود رسیده است.
فهرست سدهایی که کمتر از ۱۵ درصد پرشدگی دارند، هشداری جدی برای مسئولان و مردم است:
ساوه در استان مرکزی
رودبال داراب در استان فارس
تنگوئیه سیرجان
تهم در زنجان
امیرکبیر و لار در تهران و البرز
دوستی و طرق در خراسان رضوی
پانزده خرداد در حوضه قمرود
استقلال، شمیل و نیان در هرمزگان
کاهش چشمگیر ذخایر این سدها یعنی خطر جدی برای تأمین آب آشامیدنی، کشاورزی و صنعتی در این مناطق.
در مجموع، از میان حدود ۲۰۰ سد بزرگ کشور، تنها ۴۶ درصد ظرفیت آنها پر است. به زبان ساده، بیش از نیمی از ظرفیت ذخایر آبی کشور عملاً خالی است! در چنین شرایطی، کشور با خطر کمآبی بیسابقهای مواجه خواهد شد که تأثیرات آن بر زندگی مردم، تولیدات کشاورزی و صنایع اجتنابناپذیر خواهد بود.
از مهر ۱۴۰۳ تا ۵ فروردین ۱۴۰۴، تنها ۱۱ میلیارد و ۷۶۰ میلیون مترمکعب آب وارد سدهای کشور شده است، درحالیکه این رقم در مدت مشابه سال گذشته ۱۷ میلیارد و ۱۰ میلیون مترمکعب بود. این یعنی کاهش ۳۱ درصدی ورودی آب به سدها! اما این پایان ماجرا نیست، چراکه کاهش چشمگیر حجم ذخایر آبی کشور همچنان ادامه دارد.
آمارهای رسمی نشان میدهند که حجم آب سدهای کشور نسبت به سال گذشته ۱۰ درصد کاهش داشته است. از ابتدای سال آبی جاری تاکنون، حجم آب موجود در سدها ۲۳ میلیارد و ۹۹۰ میلیون مترمکعب ثبت شده که در مقایسه با ۲۶ میلیارد و ۶۱۰ میلیون مترمکعب در سال گذشته، افت چشمگیری را نشان میدهد. این یعنی کشور در حال از دست دادن ذخایر حیاتی آب خود است.
با وجود کاهش شدید منابع آبی، میزان برداشت آب از سدها تنها ۳ درصد کاهش یافته و به ۱۲ میلیارد و ۳۱۰ میلیون مترمکعب رسیده است. این کاهش نشان میدهد که تقاضای آب همچنان بالاست، اما منابع برای تأمین آن در حال کاهش است. اگر مصرف آب بهدرستی مدیریت نشود، تابستان امسال ایران با مشکلات بیسابقهای روبهرو خواهد شد.
کارشناسان هشدار میدهند که اگر اقدامات جدی برای کاهش مصرف و افزایش بهرهوری منابع آبی اتخاذ نشود، بحران آب در ایران به یک فاجعه ملی تبدیل خواهد شد.
راهکارهای فوری میتواند، اصلاح الگوی مصرف آب در بخش خانگی و صنعتی،بهکارگیری فناوریهای نوین برای بهینهسازی مصرف آب در کشاورزی،مدیریت صحیح و جلوگیری از هدررفت آب در شبکه توزیع،فرهنگسازی و افزایش آگاهی عمومی درباره بحران آب باشد.
با ادامه این روند، بحران آب نهتنها زندگی روزمره مردم را تحت تأثیر قرار خواهد داد، بلکه میتواند امنیت غذایی و پایداری اقتصادی کشور را نیز تهدید کند.