فرارو– بخشی از ناوگان بمبافکنهای استراتژیک و رادارگریز بی-۲ آمریکا در پایگاه جزیره دیگو گارسیا واقع در اقیانوس هند مستقر شدهاند. اخبار تائیدنشده میگویند تا کنون ۴ فروند از این نوع بمبافکن به منطقه مذکور اعزام شدند. برخی منابع عدد ۷ فروند را نیز ذکر کردهاند. این تعداد زمانی اهمیت پیدا میکند که بدانیم تنها ۱۹ فروند از این بمبافکن در خدمت ارتش آمریکاست. ۲۱ فروند از این هواپیما ساخته شد که یکی از آنها در جریان سانحه سال ۲۰۰۸ از بین رفت و دیگری نیز سال ۲۰۲۲ آسیب دید و بازنشسته شد.
به گزارش فرارو، ایالات متحده طیف گستردهای از هواگردهای نظامی با ماموریتهای مختلف را بر عهده دارد. بخشی از این ناوگان نیز بمبافکنهای سنگین استراتژیک با قابلیت حمل تسلیحات خاص هستند. سه بمبافکن استراتژیک بی – ۲ اسپیریت، بی – ۱ و بی – ۵۲ هواگردهایی هستند که در این دسته قرار میگیرند. این بمبافکنهای استراتژیک از قابلیت حمل تسلیحات سنگین در مقیاس بالا برخوردار هستند. اخبار حاکی از آن است که این بمبافکنها برای هدف قرار دادن اهدافی در یمن به منطقه اعزام شده است. اما برخی ناظران بر این باورند که هدف فرعی از ارسال بمبافکنهای بی – ۲ به جزیره دیگو گارسیا، تهدید ایران است. ده فروند هواپیمای سوخت رسان KC-۱۳۵R و سه فروند هواپیمای ترابری C-۱۷ نیز در این پایگاه مستقر هستند. دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا در آخرین اظهارات خود در مصاحبه با شبکه NBC مدعی شد که اگر توافقی اتفاق نیافتد، ایران را بمباران خواهد کرد.
کنار هم گذاشتن چند عامل، بسیاری تحلیلگران را به این باور رسانده است حداقل بخشی از این استقرار بیسابقه بمبافکنهای استراتژیک آمریکایی در دیگو گارسیا به تهدیدات ایالات متحده علیه ایران مربوط میشود. از یک سو، ترامپ به طور متناوب ایران را از دچار شدن به سرنوشت بد بر حذر میدارد در حالی که مدعی است در کنار این تهدید، پنجره دیپلماسی را نیز باز نگه داشته است. مشاور امنیت ملی او، مایک والتز مواضع ضدایرانی زیادی دارد و سوابق او نشان میدهد که از حامیان اقدام نظامی علیه ایران است. اخیراً رسانههای آمریکایی گزارش داده بودند که به دلیل این مواضع، میان او و ترامپ اختلافاتی به وجود آمده است. چرا که ترامپ اولویت را به توافق میدهد. از سوی دیگر، رسانههایی مانند وال استریت ژورنال و تایمز اسرائیل در پوشش خبری این اعزام استراتژیک، حمله به ایران را نیز برجسته کردند.
عامل دیگر که این موضوع را به ایران مرتبط میکند، ادبیات سیاستمداران آمریکایی به صورت مداوم ایران را به عنوان پشتیبان انصارالله یمن معرفی میکنند. هرچند مقامات کشورمان به این موضوع بارها واکنش نشان دادند و اعلام کردند نقشی در عملیات یمنیها ندارند. حتی نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد نیز این موضوع را به صورت رسمی اعلام کرد. اما طرف مقابل به این اظهارات ادامه میدهد. حتی اکانت سنتکام در توئیتر، همواره اخبار حملات آمریکا به مواضع انصارالله را با عنوان «حوثیهای تحت حمایت جمهوری اسلامی» منتشر میکند. با توجه به این که گفته میشود اعزام بمبافکنهای بی – ۲ با هدف عملیات سنگین علیه یمن به منطقه اعزام شده، در کنار این ادبیات تهاجمی سیاستمداران آمریکایی، ناظران بر این باورند که اقدام مذکور تهدیدی غیرمستقیم علیه ایران و مکمل رویکرد دونالد ترامپ است که میگوید یا باید توافق کنید یا اتفاقات بدی رخ خواهد داد.
رحمن قهرمانپور، تحلیلگر ارشد سیاست خارجی در این باره نوشت: «تقویت حضور نظامی آمریکا در منطقه را باید در راستای ارسال پیام معتبر بازدارنده به ایران در آستانه مذاکرات احتمالی دانست. آمریکا بوضوح دیپلماسی اجبار را جایگزین دیپلماسی کرده است. میگوید یا با مذاکره مشکل را حل کن یا آماده برخورد نظامی باش!»
بمبافکنهای بی – ۲ تنها در خاک آمریکا و ایالت میسوری نگهداری میشوند و محل اصلی استقرار آنها در پایگاههای فرامرزی ایالات متحده نیست. از این بمبافکنها تا کنون در جنگهای کوزوو (۱۹۹۹)، افغانستان (۲۰۰۱)، عراق (۲۰۰۳)، لیبی (۲۰۱۱)، داعش در لیبی (۲۰۱۷) و یمن (۲۰۲۴) استفاده شده است. در حال حاضر و تا زمان تنظیم این گزارش هنوز خبری از استفاده بمبافکنهای بی – ۲ برای عملیات در یمن منتشر نشده است. تصاویر و اخبار منتشر شده از سوی ارتش آمریکا نشان میدهد که عملیاتهای نظامی فعلی علیه گروه انصارالله همچنان توسط جنگندههای فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام) انجام میشود. اما با توجه به گواه اخبار رسانههای آمریکایی، استقرار این تعداد از بمبافکنهای بی – ۲ همزمان در خارج از خاک آمریکا و یک نقطه مشخص سابقه نداشته، تحلیلگران بر این باورند که احتمالاً ایالات متحده به دنبال انجام یک عملیات بزرگ و تجاوز نظامی همهجانبه به یمن است.
بمبافکنهای بی – ۲ در دوران جنگ سرد برای انجام ماموریتهای حمله اتمی طراحی شدند. این بمبافکن قادر است در هر پرواز ۴۰۰۰۰ پوند معادل ۱۸ تن مهمات حمل کند.
این جزیره در یکی از نقاط استراتژیک اقیانوس هند واقع شده است و بخشی از مجمعالجزایر چاگوس محسوب میشود که در مالکیت بریتانیا قرار دارد. ارتش آمریکا از سال ۱۹۶۶ در این نقطه مستقر است. اهمیت جزیره دیگو گارسیا این است که با توجه به قابلیتهای نظامی ایالات متحده، دسترسی خاصی برای عملیاتهای آنان فراهم میکند. این جزیره در فاصله ۲۰۰۰ کیلومتری هند، ۳۵۰۰ کیلومتری آفریقا و شرق اندونزی، ۴۵۰۰ کیلومتری خلیج فارس و ۵۰۰۰ کیلومتری غرب استرالیا واقع شدهاست. دیگو گارسیا همچنین در مسیر کریدورهای بینالمللی کشتیرانی قرار دارد. پایگاه آمریکا در این جزیره که سالهای با نام غیررسمی Camp Justice شناخته میشد، در دوران جنگ سرد و پس از عقبنشینی انگلیس از شرق کانال سوئز، برای جلوگیری از گسترش نفوذ شوروی و حفظ امنیت مسیرهای دریانوردی ساخته شد. این پایگاه یک محل پشتیبانی برای نیروی هوایی و دریایی آمریکا محسوب میشود.