خبرگزاری مهر- گروه استانها: استان آذربایجان شرقی با برخورداری از جاذبه‌های متعدد گردشگری، تاریخی و طبیعی، یکی از مقاصد محبوب سفر در تعطیلات نوروزی به شمار می‌رود. تبریز، جلفا، کلیبر، اسکو، کندوان و دیگر نقاط دیدنی استان هر سال میزبان هزاران مسافر نوروزی هستند که از گوشه و کنار ایران راهی شمال‌غرب کشور می‌شوند.
اما این حرکت پرشور و پرحجم سفرها، چالشی به نام ایمنی جاده‌ای را نیز به همراه دارد. هر سال با آغاز موج سفرهای نوروزی، بار دیگر صدای آژیر آمبولانس‌ها، تصادف‌های خونین، برخوردهای مرگبار و تلخی فقدان عزیزان، سایه‌ای سنگین بر شیرینی نوروز می‌افکند. نوروز ۱۴۰۴ نیز از این قاعده مستثنی نبود و در کنار رشد چشمگیر سفرها، شاهد حوادث تلخ و آمارهای نگران‌کننده‌ای در محورهای ارتباطی آذربایجان شرقی بودیم.
رکوردشکنی تردد خودروها؛ بیش از ۲۵ میلیون تردد در ۲۱ روز
در یکی از پرترافیک‌ترین نوروزهای سال‌های اخیر، آمار ثبت‌شده از سوی اداره کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای آذربایجان شرقی نشان می‌دهد که مجموع تردد ثبت‌شده در محورهای استان طی اجرای طرح نوروزی (۲۵ اسفند تا ۱۵ فروردین) به ۲۵ میلیون و ۴۳۵ هزار خودرو رسیده است.
غلامرضا رسول‌زاده، سرپرست اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای آذربایجان‌شرقی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به رشد ۱۶ درصدی تردد نسبت به مدت مشابه سال گذشته، گفت:
در این مدت، بیش از ۹۸ دستگاه ترددشمار فعال در جاده‌های استان به‌صورت آنلاین آمارگیری کردند و بر اساس آن، مشخص شد که میزان ورودی خودروها به استان یک‌میلیون و ۷۰۸ هزار دستگاه بوده که شش درصد افزایش داشته است. در مقابل، یک‌میلیون و ۶۳۶ هزار خودرو از استان خارج شده‌اند که این آمار نسبت به پارسال تغییر چندانی نداشته است.
وی افزود: مسیرهایی همچون کنارگذر جنوبی شهید کسایی (تبریز - باسمنج)، محور تبریز - ایلخچی، مسیر صوفیان - تبریز و آزادراه تبریز - زنجان جزو پرترددترین محورها در این ایام بودند.
افزایش آمار تردد، از یک سو نشانه‌ای از اشتیاق مردم برای سفر است، اما از سوی دیگر هشدار مهمی برای افزایش مخاطرات جاده‌ای محسوب می‌شود.
حرکت پرشتاب حمل‌ونقل عمومی؛ بازگشت به جاده
بر خلاف سال‌های گذشته که شیوع بیماری‌های واگیردار، مردم را از استفاده از ناوگان حمل‌ونقل عمومی بازمی‌داشت، آمارهای نوروز ۱۴۰۴ از بازگشت نسبی اعتماد عمومی به وسایل نقلیه عمومی حکایت دارد. رسول‌زاده در این زمینه تصریح کرد: در طول اجرای طرح نوروزی، مجموعاً ۳۴۸ هزار و ۴۰۰ مسافر با استفاده از اتوبوس، مینی‌بوس و سواری کرایه در سطح استان و به مقاصد خارج از استان جابه‌جا شده‌اند. این جابه‌جایی‌ها در قالب ۱۹ هزار سفر انجام شده است و نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۹ درصد افزایش نشان می‌دهد.
افزایش ناوگان، خدمات بهتر، فروش آنلاین بلیت و تسهیلات نظارتی از عوامل این رشد اعلام شده است.
تلخی در دل آمار؛ ۲۱ فوتی و ۴۸۰ مجروح در جاده‌ها
همزمان با شلوغی جاده‌ها و شادابی عمومی ناشی از سفرهای نوروزی، آمارهای پلیس راه آذربایجان شرقی، چهره‌ای دیگر از واقعیت را نشان می‌دهد. سرهنگ حبیب آبراهه، رئیس پلیس راه آذربایجان شرقی، در گفتگو با خبرنگار مهر اعلام کرد: از ۲۴ اسفندماه تا ۱۵ فروردین، ۲۱ نفر در حوادث جاده‌ای استان جان خود را از دست داده‌اند و ۴۸۰ نفر دیگر نیز مصدوم شدند. متأسفانه، از میان کشته‌شدگان، چهار نفر راکب موتورسیکلت بودند که هیچ‌یک از کلاه ایمنی استفاده نکرده بودند.
وی ادامه داد: در این مدت، ۱۴۵۰ مورد تصادف جرحی و خسارتی در جاده‌ها ثبت شده که نسبت به سال گذشته افزایش چشمگیری داشته است. محور تبریز - میانه - قره‌چمن همچنان یکی از حادثه‌خیزترین مسیرهاست.
علل تصادفات؛ فقر آموزش، خستگی، و تخلف‌های رایج
رئیس پلیس راه استان آذربایجان شرقی در ادامه به دلایل اصلی تصادفات اشاره کرد و گفت: خستگی و خواب‌آلودگی رانندگان، به‌ویژه در مسیرهای طولانی، عامل اصلی بخش بزرگی از حوادث بود. همچنین تخلفاتی همچون سبقت غیرمجاز، سرعت غیرمجاز و استفاده نکردن از کمربند ایمنی نیز در صدر جدول علت تصادفات قرار دارند.
بنابه گفته آبراهه، در همین بازه زمانی، بیش از ۱۱۴۱ دستگاه خودرو به علت تخلفات حادثه‌ساز توسط مأموران پلیس راه به پارکینگ منتقل شدند. این آمار بیانگر شدت نظارت پلیس و لزوم جدی گرفتن قوانین رانندگی است.
محورهای پرخطر و ورودی‌های پرتردد استان
از دیگر نکات قابل توجه در نوروز ۱۴۰۴، محورهای پرتردد و حادثه‌خیز استان بودند. بر اساس اعلام پلیس راه، محور اتوبان پیامبر اعظم، محور مشکین‌شهر - اهر و محور ملکان - میاندوآب، بیشترین ورودی به استان را به ثبت رساندند. در حالی که محور تبریز - میانه - قره‌چمن همچنان بیشترین میزان تصادفات را داشته است.
برخی کارشناسان معتقدند فرسودگی زیرساختی، نداشتن روشنایی کافی در شب، نبود علائم هشداردهنده استاندارد و شرایط نامساعد آسفالت، از جمله دلایل بروز تصادفات در این محورهای پرخطر است.
با مرور داده‌ها و گفته‌های مسئولان، می‌توان گفت که نوروز ۱۴۰۴ برای آذربایجان شرقی، از حیث آمار سفر و حجم تردد، یکی از پرترددترین ایام سال‌های اخیر بوده است. در عین حال، وقوع ده‌ها تصادف و جان‌باختن ۲۱ نفر، نشان از آن دارد که تا تحقق ایمنی جاده‌ای فاصله داریم.
راه‌حل این بحران، فقط در افزایش حضور پلیس یا جریمه‌کردن متخلفان خلاصه نمی‌شود؛ بلکه باید به‌طور همزمان در سه محور زیر اقدامات اساسی صورت گیرد:
۱. ارتقای فرهنگ رانندگی و آموزش عمومی، به‌ویژه در مدارس و رسانه‌ها
۲. افزایش و بازسازی زیرساخت‌های جاده‌ای و اصلاح نقاط حادثه‌خیز
۳. تجهیز جاده‌ها به سامانه‌های هوشمند نظارتی و کنترل سرعت
نوروز باید فرصتی برای شادی، آرامش و دورهمی باشد، نه آغازی برای سوگ، مصیبت و داغ عزیزان. امید آنکه با هم‌افزایی نهادهای مسئول، رسانه‌ها و مردم، نوروزهای آینده با ایمنی، نظم و آسایش بیشتری همراه باشد.
