به گزارش همشهری آنلاین، دیروز مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان سمنان اعلام کرد حوالی ۱۵:۳۰ گزارش مبنی بر گاز گرفتگی در معدن مهماندویه دامغان به هلال احمر ارسال شد، بلافاصله اکیپ امداد و نجات پایگاه نعیم آباد به محل حادثه اعزام شدند. سخنگوی هلالاحمر هم خبر داده که افراد محبوس در معدن دامغان ۷ نفر بودند که همگی جانشان را از دست دادند. وزارت کشور نیز فوت ۷ معدنچی را در دامغان تأیید و اعلام کرد: وزیر دستور رسیدگی موضوع را صادر کرده است.
فرسوده بودن تجهیزات معادن و عدم سرمایهگذاری در بخش صیانت از جان معدنکاران به یک چالش جدی تبدیل شده و هر از گاهی شاهد تکرار حوادث در معادن کشور هستیم و خانوادههای آنها را سیاهپوش میسازد.
به فهرست حوادث معدن در چند سال اخیر نگاه کنید:
حادثه معدن یورت (۱۳۹۶):
در تاریخ ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۶، انفجار در معدن ذغال سنگ یورت واقع در استان گلستان رخ داد. این حادثه منجر به مرگ ۴۳ نفر از معدنچیان شد و بسیاری دیگر مجروح شدند. این حادثه یکی از مرگبارترین حوادث معدنی ایران در سالهای اخیر بود.
حادثه معدن مس در کرمان (۱۳۹۸):
در مهرماه ۱۳۹۸، حادثهای در معدن مس "چاه فیروزی" در کرمان رخ داد که بر اثر آن تعدادی از کارگران جان خود را از دست دادند و تعدادی دیگر مجروح شدند. علت این حادثه به نظر میرسد عدم رعایت استانداردهای ایمنی در زمان کار بوده باشد.
حادثه معدن زغالسنگ در آذربایجان شرقی (۱۴۰۰):
در آذرماه ۱۴۰۰، حادثهای در معدن زغالسنگ "صفرآباد" در استان آذربایجان شرقی اتفاق افتاد که به دلیل ریزش سقف معدن و سقوط سنگها، چندین کارگر گرفتار شدند و تعدادی جان باختند.
حادثه معدن سنگ آهن در سیرجان (۱۴۰۱):
در سال ۱۴۰۱، در معدن سنگ آهن سیرجان نیز حادثهای رخ داد که در پی آن، چند کارگر دچار آسیبهای شدید شدند. علت این حادثه نیز در بیشتر موارد به شرایط غیرایمن و عدم نظارت صحیح بر شرایط کار مربوط میشود.
جای خالی استانداردها و نظارتها
تجربه سالهای اخیر نشان داده که تشکیل کارگروهها و تیمهای ویژه نظارت بر حوادث معدنی نتوانسته جلوی تکرار این اتفاقات را بگیرد که شاکله اصلی این اتفاق را باید در جای خالی استانداردهای بینالمللی و نظارتهای فنی بر عملکرد معادن و بهرهبرداریها جستجو کرد. دستکم ۷ عامل باعث تکرار این اتفاقها میشود:
۱. کمبود نظارت و عدم اجرای قوانین ایمنی
یکی از بزرگترین مشکلات در صنعت معدن ایران، ضعف در نظارت بر رعایت استانداردهای ایمنی است. در بسیاری از موارد، کارفرمایان به دلیل هزینههای اضافی یا کوتاهی در انجام مسئولیتهای خود، از بهکارگیری تجهیزات ایمنی مناسب یا انجام تعمیرات و نگهداریهای لازم خودداری میکنند. علاوه بر این، در برخی موارد، نظارتهای دولتی نیز بهاندازه کافی مؤثر نبوده است.
۲. فرسودگی تجهیزات و زیرساختها
بسیاری از معادن در ایران از تجهیزات قدیمی و فرسوده استفاده میکنند که کارایی و ایمنی لازم را ندارند. این موضوع باعث میشود تا خطراتی مانند انفجار، ریزش و آتشسوزی افزایش یابد.
در برخی معادن حتی تکنولوژیهای مدرن استخراج و سیستمهای ایمنی بهروز بهدرستی پیادهسازی نشدهاند.
۳. مشکلات فرهنگی و آموزشی
در برخی از معادن، کارگران به دلیل آموزشهای ناکافی در زمینه ایمنی و بهداشت حرفهای در معرض خطرات قرار دارند. آگاهی اندک از اصول ایمنی، عدم توجه به هشدارها و بیتوجهی به شرایط خطرناک در محل کار، از جمله دلایل وقوع حوادث هستند.
در بعضی مناطق، حتی به دلیل فرهنگهای محلی یا فشارهای اقتصادی، کارگران ممکن است خود را مجبور به ادامه کار در شرایط خطرناک بدانند.
۴. فشارهای اقتصادی و کار زیاد
یکی از دلایل اصلی حوادث در معادن ایران، فشارهای اقتصادی به کارگران است. کارگران برای تأمین معیشت خود ممکن است مجبور شوند در شرایط سخت و خطرناک کار کنند.این شرایط فشارهایی را ایجاد میکند که ممکن است باعث کاهش توجه به ایمنی و خطرات احتمالی شود.
۵. ضعف در مدیریت و برنامهریزی
در برخی از معادن، مدیریت ضعیف و عدم برنامهریزی مناسب برای ایمنی و حفاظت از کارگران وجود دارد. عدم پیشبینی خطرات و شرایط اضطراری، نداشتن برنامههای بازسازی و بهبود شرایط ایمنی و نادیده گرفتن استانداردها در مواقع بحرانی میتواند منجر به وقوع حوادث شود.
۶. طبیعت خطرناک معدنکاری
طبیعت صنعت معدنکاری خود پر از خطرات است، از جمله ریزش تونلها، انفجارهای گاز، آتشسوزیها و شرایط نامساعد محیطی. با وجود تمام پیشرفتهای تکنولوژیکی، همیشه بخشی از این خطرات بهطور طبیعی در صنعت معدنکاری وجود دارند.
۷. کمبود منابع و بودجه
بسیاری از معادن به دلیل کمبود منابع مالی یا عدم تخصیص صحیح بودجه، قادر به بهبود وضعیت ایمنی یا بهروزرسانی تجهیزات خود نیستند. این کمبود منابع میتواند باعث شود که حتی مسائل اولیه ایمنی نیز نادیده گرفته شوند.در نهایت، برای کاهش حوادث معدنی در ایران، نیاز به یک رویکرد جامع و چندجانبه است که شامل بهبود نظارت، آموزش بیشتر برای کارگران، بهکارگیری تجهیزات مدرن و رعایت استانداردهای بینالمللی ایمنی باشد.