به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ جهانبخش میرزاوند - سرپرست سازمان امور عشایر ایران همچنین به ضرورت افزایش سهم کشور از بازار جهانی صنایع دستی و بهبود شرایط اقتصادی خانوار‌های عشایری اشاره نمودند.
میرزاوند بر اهمیت شناسایی و درک سه بخش جامعه ایران، یعنی شهری، روستایی و عشایری تأکید کرد و بر لزوم ارائه راهکار‌های مناسب برای نیاز‌ها و چالش‌های خاص هر یک از این جوامع تأکید نمود.
وی به اهمیت تاریخی جوامع عشایری اشاره کرد و بیان داشت که این جوامع با فرهنگ‌ها، زبان‌ها و آداب و رسوم متنوع خود، به غنای هویت ایران کمک می‌کنند. او بر نقش کلیدی این جوامع در تأمین امنیت غذایی و حفاظت از منابع طبیعی تأکید کرد.
میرزاوند خاطرنشان کرد که نزدیک به ۷۰ میلیون هکتار از عرصه‌های ایران تحت مدیریت جوامع عشایری است و این جوامع به روش‌های کشاورزی منحصر‌به‌فرد خود در حفاظت از محیط زیست و تعادل منابع طبیعی کمک می‌کنند.
وی بر اهمیت حفظ سنت‌ها و هنر‌های جوامع عشایری تأکید کرد و این هنر‌ها را به‌عنوان بخشی از میراث فرهنگی و هویت ملی ایران دانست که می‌تواند در توسعه پایدار و گردشگری مؤثر باشد.
سرپرست سازمان امور عشایر ایران به برنامه‌های سازمان برای سال جدید اشاره کرد که بر اساس دستور مقام معظم رهبری تحت عنوان «سرمایه‌گذاری برای تولید» استوار است. وی تأکید کرد که هر خانواده عشایری می‌تواند به‌عنوان یک واحد تولیدی و مرکز گردشگری عمل کند.
جهانبخش میرزاوند، در ادامه به اهمیت سرمایه‌گذاری در حوزه صنایع دستی و دام عشایری تاکید کرد و بیان داشت که هر یک از صنایع دستی و هنر‌های موجود در این جامعه، فلسفه وجودی خاص خود را دارند که بر مبنای تاریخ و زندگی اجتماعی شکل گرفته است. وی با ابراز تاسف از کاهش سهم کشورمان از گردش مالی صنایع دستی جهان، گفت: سهم جهانی صنایع دستی بالغ بر هزار میلیارد دلار است، اما سهم کشور ما بسیار ناچیز و در حالی که برخی کشور‌های صنعتی مانند آلمان سالانه بیش از صد میلیارد دلار از صادرات صنایع دستی درآمد کسب می‌کنند، ما باید تلاش کنیم تا این سهم را افزایش دهیم.
میرزاوند در ادامه به ظرفیت‌های بالای صنایع دستی و هنر‌های عشایری اشاره کرد و افزود: در حالی که برخی از مشکلات اقتصادی به وابستگی به دام و تولید دامی مربوط می‌شود، صنایع دستی می‌تواند به عنوان یک منبع درآمد پایدار برای خانواده‌های عشایری عمل کند و به رونق اقتصاد بدون نفت کمک کند. ما باید به مفهوم به‌کارگیری صنایع دستی در معیشت عشایر توجه کرده و آن را به بخش‌های مختلف اقتصاد مربوط کنیم.
او با اشاره به مشکلات زیست‌محیطی ناشی از عدم توجه به زنجیره‌های تولید، گفت: مهم است که زنجیره‌های تولید احیا شوند. به عنوان مثال، صنعت نمد مالی که روزگاری بخشی از معیشت عشایر بود، امروزه مغفول مانده که سرمایه‌گذاری در این زمینه می‌تواند به احیای این صنعت و ایجاد درآمد برای عشایر کمک کند.
سرپرست سازمان امور عشایر ایران همچنین به اهمیت دام عشایری اشاره کرد و خاطرنشان ساخت: ایران با دارا بودن نزدیک به ۲۸ میلیون دام عشایری، به ویژه گوسفند، می‌تواند ظرفیت بالایی برای تولید پشم و سایر محصولات دامی داشته باشد. این دام‌ها سازگار با شرایط طبیعی کشور هستند و سرمایه‌گذاری در حوزه دام عشایری، به منظور حفاظت از ذخایر ژنتیکی و افزایش بهره‌وری آن، ضروری است.
میرزاوند به ضرورت ایجاد یک زنجیره پایدار و همکاری میان نهاد‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان در فرآیند‌های تولید تاکید کرد و افزود: سرمایه‌گذاری در حوزه دام عشایری و صنایع دستی نه تنها به ایجاد درآمد و تنوع در معیشت خانواده‌های عشایری کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به حفظ میراث فرهنگی کشور و افزایش ظرفیت‌های گردشگری نیز منجر شود.
جهانبخش میرزاوند ضمن تأکید بر افزایش همکاری‌ها، ابراز امیدواری کرد که با انجام سرمایه‌گذاری‌های بهینه در این حوزه، کشور به سمت تولید پایدار و کاهش وابستگی به واردات پیش برود.
جهانبخش میرزاوند، سرپرست سازمان امور عشایر ایران، به بررسی چالش‌ها و فرصت‌های سرمایه‌گذاری در حوزه‌های مختلف مرتبط با ایام عشایری پرداخت؛ و در خصوص گردشگری عشایری اظهار داشت که این حوزه به‌دلیل تأثیرات مثبت زندگی سنتی عشایری، در دنیای مدرن و پیچیده امروزی می‌تواند فرصتی برای آسایش و آرامش جوامع شهری و روستایی به شمار آید. وی تأکید کرد که سرمایه‌گذاری در این حوزه به لحاظ اقتصادی به‌ویژه نیازی به هزینه‌های کلان ندارد و حفظ چادر‌های سنتی نیز می‌تواند به عنوان یک ظرفیت گردشگری مورد استفاده قرار گیرد.
وی همچنین به اهمیت سرمایه‌گذاری در گیاهان دارویی اشاره کرد و گفت: بسیاری از دارو‌ها پایه طبیعی دارند و جامعه عشایری با در دست داشتن گیاهان دارویی به‌عنوان یک سرمایه ملی، می‌تواند با آموزش‌های لازم در حوزه بهره‌بری پایدار از این گیاهان، به ارتقاء وضعیت اقتصادی خود کمک کند. میرزاوند بر این نکته تأکید کرد که آموزش بهره‌برداری پایدار از این گیاهان و فرآوری آنها، از ضروریات مبرمی است که باید در دستور کار قرار گیرد.
جهانبخش میرزاوند، در ادامه این نشست از موافقت مسئولین استان هرمزگان با اختصاص بخشی از آب خطوط انتقال آب از دریا به فلات مرکزی ایران به جامعه عشایری این استان خبر داد.
به گفته میرزاوند، این توافق در جریان سفر نوروزی وی به هرمزگان و دیدار با مسئولین استانی، نمایندگان مجلس و فرماندار حاجی‌آباد حاصل شده است. بر اساس این توافق، در ایستگاه‌های پمپاژ خطوط انتقال آب که از مراتع عشایری عبور می‌کنند، علمک‌هایی برای بارگیری تانکر‌های آب تعبیه خواهد شد تا آب شرب پایدار برای عشایر تامین شود.
میرزاوند این اقدام را نشان‌دهنده توجه ویژه دولت چهاردهم به جامعه عشایری و تامین نیاز‌های اولیه آنها دانست. وی با اشاره به وجود چندین خط لوله انتقال آب شیرین شده از عمان به فلات مرکزی، ابراز امیدواری کرد که با انجام مراحل اداری، این آب به زودی در دسترس عشایر هرمزگان قرار گیرد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود، به نقش تعاونی‌ها در جامعه عشایری پرداخت و تاکید کرد که هر برنامه‌ای بدون مشارکت مردم پایدار نخواهد بود. وی با اشاره به وجود ۲۴۷ تشکل تعاونی عشایری و ۴۷۰ صندوق خرد زنان در سراسر کشور، این تشکل‌ها را ظرفیتی برای مشارکت مردم در برنامه‌های توسعه عشایری دانست.
میرزاوند به چالش‌هایی که تحریم‌های ظالمانه بر صادرات صنایع دستی جامعه عشایری ایجاد کرده‌اند، اشاره کرد و گفت: «ما برای حفظ هنر‌های دستی که نسل به نسل منتقل شده‌اند، برنامه‌هایی داریم که شامل استفاده از فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی و نرم‌افزار‌های روز می‌شود. این اقدامات به ما اجازه می‌دهد که این فعالیت‌ها را ثبت و ضبط کنیم تا در آینده این تولیدات دوباره احیا شوند.»
وی همچنین به موفقیت‌های سال گذشته اشاره کرد و از تولید حداقل ۲۵ درصد گوشت قرمز کشور توسط جامعه عشایری سخن گفت. وی ابراز امیدواری کرد که با تخصیص به موقع اعتبارات و حذف مقررات دست و پاگیر، ظرفیت افزایش این تولیدات وجود دارد و نیازی به واردات گوشت خواهد بود.
سرپرست سازمان امور عشایر بر لزوم دسترسی جامعه عشایری به اینترنت تاکید کرد و گفت: «جامعه عشایری مانند سایر جوامع به اینترنت نیاز دارد تا بتوانند خرید‌های خود را انجام دهند و در حین کوچ ارتباطات خود را برقرار کنند. او خبر داد که در گفت‌و‌گو با وزیر ارتباطات، قرار شد نقاط کور اینترنتی شناسایی و در اولویت رفع قرار گیرند.
میرزاوند اعلام کرد که بر اساس آیین‌نامه ساماندهی زندگی عشایر، ۵۲ دستگاه دولتی وظیفه ارائه خدمات به جامعه عشایری را دارند. به رغم این، وی ابراز نگرانی کرد که این دستگاه‌ها به اندازه کافی پای کار نیستند. او امیدوار است که در دولت وفاق ملی، این دستگاه‌ها بیشتر توان خود را برای خدمات‌دهی به جامعه عشایری معطوف کنند.
میرزاوند به اهمیت آموزش و پرورش نسل آینده در جامعه عشایری اشاره کرد و خاطرنشان ساخت که برگزاری کلاس‌های آموزشی و تأسیس مدارس در مناطق عشایری باید در راس فعالیت‌های سازمان قرار گیرد. او گفت: «اگر سرمایه‌گذاری‌هایی انجام دهیم و مدرسه‌ای در آن منطقه نداشته باشیم، آینده این جامعه تحت‌الشعاع قرار خواهد گرفت.»
وی در ادامه اظهار داشت: ما در سازمان امور عشایر، با جدیت تمام پیگیر بهبود وضعیت زندگی و معیشت جامعه عشایری هستیم. برنامه‌هایی را در دست اجرا داریم که هم به حفظ فرهنگ و هویت عشایری کمک کند و هم سطح رفاه و درآمد این عزیزان را ارتقا دهد.
میرزاوند گفت:یکی از مهم‌ترین برنامه‌های ما، مدیریت صحیح منابع آب است. متاسفانه شاهد هدررفت آب در برخی مناطق هستیم و تلاش می‌کنیم با برنامه‌ریزی دقیق و استفاده از روش‌های نوین، از این هدررفت جلوگیری کنیم.
وی تصریح کرد: ما به دنبال گسترش همکاری‌های بین‌المللی هستیم. عضویت در سازمان‌های بین‌المللی مرتبط با امور عشایری، فرصت مناسبی برای تبادل تجربیات و استفاده از دانش و فناوری‌های روز دنیا در این زمینه است.
جهانبخش میرزاوند، سرپرست سازمان امور عشایر ایران گفت که یکی از اهداف مهم ما، ثبت جهانی کوچ عشایر است. او اشاره کرد که این اتفاق، فراتر از یک ثبت ساده است؛ این فرصتی است برای معرفی فرهنگ غنی و اصیل عشایری به تمام دنیا. میرزاوند تاکید کرد این ثبت جهانی، دریچه‌ای خواهد بود به سوی توسعه گردشگری در مناطق عشایری و این یعنی ایجاد فرصت‌های جدید برای رونق اقتصادی این مناطق.
وی در ادامه گفت تسهیل فرآیند کوچ عشایر، دغدغه‌ی همیشگی ما بوده است. او اشاره کرد که با همکاری نزدیک با سایر دستگاه‌های اجرایی، تلاش می‌کنیم تا مشکلات و چالش‌هایی که عشایر در زمان کوچ با آن رو‌به‌رو هستند را به حداقل برسانیم و این فرآیند را برای آنها هر چه آسان‌تر و ایمن‌تر کنیم.
در پایان، تاکید کرد این اطمینان را به همه می‌دهم که سازمان امور عشایر، تمام توان و ظرفیت خود را برای حمایت از جامعه عشایری به کار خواهد بست و امیدواریم با همدلی و همکاری خود عشایر، و تعامل سازنده با سایر دستگاه‌های اجرایی، بتوانیم قدم‌های موثری در راستای بهبود کیفیت زندگی این عزیزان برداریم.
