قبل از بررسی خواص سرکه بالزامیک، کمی درباره اینکه این چاشنی پرطرفدار ایتالیایی از چه موادی تشکیل می‌شود، صحبت می‌کنیم. سرکه بالزامیک که رنگ قهوه‌ای دارد و از طعم متمایزی برخوردار است، از آب انگور تخمیر نشده به دست می‌آید. معمولا از این سرکه برای تهیه انواع غذا و سس سالاد استفاده می‌کنند. سرکه بالزامیک طعم ملس دارد و غلظت آن بسته به میزان کهنگی‌اش متفاوت است.
به گزارش درمانکده، فرآیند تولید سرکه بالزامیک انواع مختلفی دارد که شامل موارد زیر می‌شوند:
این سرکه یک چاشنی سالم و خوش‌طعم است؛ از همین‌رو انتخاب خوبی برای افرادی که می‌خواهند رژیم غذایی رعایت کنند و به دنبال جایگزینی برای سس‌های چرب هستند، به‌شمار می‌آید. برای آشنایی با خواص سرکه بالزامیک، بهتر است ابتدا ارزش غذایی آن را بشناسید. این سرکه حاوی آنتی‌اکسیدان و مواد مغذی فراوانی است که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
| ارزش غذایی سرکه بالزامیک | مقدار در ۱۰۰ گرم |
| انرژی | ۸۸ کیلو کالری |
| پروتئین | ۰.۵ گرم |
| چربی | ۰ گرم |
| کربوهیدرات | ۱۷ گرم |
| پتاسیم | ۱۱۲ میلی‌گرم |
| سدیم | ۲۳ میلی‌گرم |
| قند | ۱۵ گرم |
| منیزیم | ۱۲ میلی‌گرم |
| آهن | ۰.۷ میلی‌گرم |
| کلسیم | ۲۷ میلی‌گرم |
مهم‌ترین فواید این سرکه برای سلامتی شامل موارد زیر می‌شوند:
این سرکه حاوی اسید استیک است که به افزایش رشد باکتری‌های مفید در روده کمک می‌کند و با بهبود هضم، مانع از بروز مشکلات گوارشی مانند نفخ و یبوست می‌شود. همچنین سرکه بالزامیک دارای خاصیت ضد باکتریایی است و می‌تواند از رشد باکتری‌های مضر در سیستم گوارشی جلوگیری کند.
یکی از خواص سرکه بالزامیک در طب سنتی، کمک به سم‌زدایی از کبد و بهبود عملکرد آن است. اطباء طب سنتی معتقدند، ترکیبات خاص این سرکه به تجزیه چربی‌ها و دفع سموم از بدن کمک می‌کنند. با این حال، اگر مشکلات مرتبط با کبد دارید و دارو می‌خورید، قبل از مصرف سرکه بالزامیک با پزشک معالج خود مشورت کنید.
سرکه بالزامیک حاوی پلی‌فنول‌ها است که به کاهش کلسترول بد (LDL) و افزایش کلسترول خوب (HDL) کمک می‌کنند. همچنین از آن جایی که سرکه بالزامیک از انگور تهیه می‌شود و انگور می‌تواند مانع از گرفتگی عروق قلب شود، می‌توان گفت این سرکه برای بهبود سلامت قلب و عروق و کاهش خطر بیماری‌های قلبی مفید است.
سرکه بالزامیک به طور معجزه‌آسا موجب لاغری نمی‌شود، اما می‌تواند به روند کاهش وزن کمک کند. ترکیبات پروبیوتیک موجود در این سرکه احساس سیری ایجاد می‌کنند؛ در نتیجه فرد کمتر غذا می‌خورد و بدن چربی می‌سوزاند. از طرفی، سرکه بالزامیک حاوی اسید استیک است که با افزایش متابولیسم از تجمع چربی در بدن جلوگیری می‌کند. برخی تحقیقات نشان داده‌اند، افرادی که از سرکه بالزامیک در وعده غذایی صبح استفاده می‌کنند، کالری دریافتی آن‌ها در طول روز کاهش می‌یابد.
یکی از خواص سرکه بالزامیک انگور، جلوگیری از افزایش ناگهانی سطح قند خون در افراد دیابتی است. این سرکه شاخص گلیسمی پایینی دارد و ترکیبات موجود در آن، مقاومت به انسولین بدن را کاهش می‌دهند و سطح قند خون را کنترل می‌کنند. افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ می‌توانند با مصرف متعادل سرکه بالزامیک و جایگزین کردن آن به‌جای سس‌های چرب از افزایش ناگهانی قند خون خود پس از صرف وعده غذایی جلوگیری کنند.
آنتی‌اکسیدان‌های موجود در سرکه بالزامیک با رادیکال‌های آزاد مبارزه می‌کنند و مانع از بروز علائم زودرس پیری همچون چین و چروک و لکه‌های پوستی می‌شوند. همچنین خاصیت ضد باکتریایی این سرکه در بهبود جوش و آکنه موثر است. البته اگر به دنبال روشن‌تر شدن و سلامت پوست صورت خود هستید، بهتر است سرکه بالزامیک را به عنوان چاشنی در سالاد و غذاها مصرف کنید؛ زیرا سرکه بالزامیک اسیدی است و استعمال مستقیم آن روی پوست ملتهب توصیه نمی‌شود.
مصرف متعادل این سرکه برای کاهش چربی‌های مضر مانند تری‌گلیسیرید و کلسترول بد مفید است. همچنین سرکه بالزامیک به رفع علائم کبد چرب در افراد مبتلا به چربی خون بالا کمک می‌کند. در واقع، آنتی‌اکسیدان‌ها و ترکیبات مفید موجود در این سرکه نقش موثری در از بین رفتن سلول‌های مضر بدن دارند و علاوه بر کاهش چربی خون از گرفتگی عروق جلوگیری می‌کنند.
سرکه بالزامیک دارای خواص ضد باکتریایی و ضد احتقان است که می‌تواند به باز شدن مجاری تنفسی و بهبود گرفتگی بینی کمک کند. اگر مقدار کمی سرکه بالزامیک را درون آب گرم بریزید و بخار حاصل از آن را استنشاق کنید، موجب کاهش التهاب سینوس‌ها و بهبود جریان هوا در دستگاه تنفسی می‌شود.
این سرکه علاوه بر اینکه طعم بی‌نظیری دارد و یک چاشنی خوشمزه برای غذاها و سالادها به‌شمار می‌آید، به دلیل خاصیت ضد باکتریایی و ضد التهابی به تسریع بهبود زخم‌ها هم کمک می‌کند. همچنین سرکه بالزامیک دارای ترکیبات آنتی‌اکسیدانی است که با کاهش التهاب برای جلوگیری از عفونت زخم‌ها موثر هستند. البته این سرکه به دلیل اسیدی بودن، نباید مستقیما روی زخم باز استفاده شود. در گذشته که استفاده از سرکه بالزامیک برای درمان زخم و جراحت مرسوم‌تر بود، آن را به رژیم غذایی فرد اضافه می‌کردند تا با تقویت سیستم ایمنی بدن، روند بهبود زخم‌ها تسریع پیدا کنند.
سرکه بالزامیک دارای مواد معدنی مفید مانند کلسیم، منیزیم و پتاسیم است که برای حفظ استخوان‌ها ضروری هستند. همچنین اسید استیک موجود در آن باعث افزایش جذب این مواد معدنی در بدن می‌شود. برخی تحقیقات نشان داده‌اند، مصرف متعادل سرکه بالزامیک می‌تواند از کاهش تراکم استخوانی جلوگیری کند و تا حدودی مانع از بروز بیماری پوکی استخوان شود.
شما می‌توانید از خواص سرکه بالزامیک با روغن زیتون برای این منظور استفاده کنید. چرا که روغن زیتون دارای ویتامین k و اسیدهای چرب مفید است و ترکیب آن با مواد معدنی سرکه بالزامیک به تقویت استخوان‌ها و کاهش التهاب مفاصل کمک می‌کند.
برخی شرکت‌های تولیدکننده، سرکه بالزامیک را بر پایه خرما تهیه می‌کنند که نسبت به سرکه بالزامیک انگور طبع گرم‌تری دارد. این نوع سرکه حاوی آنتی‌اکسیدان بالایی است و در اروپا پس از ترکیب با روغن زیتون و ادویه‌جات معطر به عنوان سس ارگانیک مورد استفاده قرار می‌گیرد. از مهم‌ترین خواص سرکه بالزامیک خرما می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
روش‌های استفاده از این سرکه به هدف شما از مصرف آن بستگی دارد. رایج‌ترین شکل مصرف سرکه بالزامیک، استفاده از آن به عنوان طعم‌دهنده در غذا و چاشنی سالادها است. شما می‌توانید برای این منظور، سرکه بالزامیک را با روغن زیتون، سیر تازه، نمک و فلفل ترکیب کرده و روی انواع سالاد سبزیجات بریزید.
همچنین می‌توانید از سرکه بالزامیک برای مزه‌دار کردن مرغ، ماهی، گوشت و حتی سبزیجات گریل‌شده استفاده کرد. این سرکه طعم ملسی دارد و باعث هیجان‌انگیزتر شدن مزه غذاها می‌شود. اگر از سرکه بالزامیک برای درمان یا پیشگیری از بیماری استفاده می‌کنید، بهتر است در مورد نحوه و میزان مصرف آن با متخصص تغذیه مشورت کنید.
تا این بخش از مقاله شما را با خواص سرکه بالزامیک آشنا کردیم. حال قصد داریم در مورد زمان مناسب مصرف آن اطلاعات بیشتری در اختیار شما بگذاریم. بهترین زمان خوردن این سرکه تا حد زیادی به هدف‌تان از مصرف آن بستگی دارد. شما می‌توانید سرکه بالزامیک را در زمان‌های متفاوتی همچون موارد زیر مصرف کنید:
با وجود خواص بی‌شمار سرکه بالزامیک، بسیار مهم است که در میزان مصرف آن دقت کنید. چرا که زیاده‌روی در مصرف این سرکه می‌تواند موجب مشکلات گوارشی همچون رفلاکس معده، سوزش معده، زخم معده، آسیب به مینای دندان یا بروز حساسیت شود.
سرکه بالزامیک یک چاشنی خوشمزه برای انواع غذاها و سالادها است که مصرف متعادل آن می‌تواند به سلامت بدن هم کمک کند. این سرکه از آنتی‌اکسیدان‌ها، پلی‌فنول‌ها و مواد مغذی فراوانی تشکیل شده که به کاهش چربی خون، کاهش وزن، سلامت قلب، تنظیم سطح قند خون و بهبود هضم کمک می‌کنند. با وجود مزایای فراوان سرکه بالزامیک، بهتر است در مصرف آن زیاده‌روری نکنید؛ زیرا احتمال بروز مشکلات گوارشی مانند معده درد را افزایش می‌دهد.
سرکه بالزامیک به دلیل داشتن طعم ملس در بسیاری از غذاها قابل استفاده است. معمولا از این سرکه به عنوان چاشنی در سالادهای سبز یا طعم‌دهنده برای مزه‌دار کردن گوشت، مرغ و ماهی استفاده می‌کنند.
یک قاشق غذاخوری از این سرکه را می‌توانید ۱۵ تا ۳۰ دقیقه قبل از وعده‌های غذایی مصرف کنید تا موجب کاهش اشتها شود.
اگر این سرکه را در حد متعادل و زیر نظر متخصص تغذیه مصرف کنید، ایمن و بی‌خطر است. اما در صورت زیاده‌روی در خوردن آن ممکن است احتمال بروز خطراتی همچون معده درد، نفخ، سوزش سردل، رفلاکس معده، تحریک گلو، آسیب به مینای دندان‌ها و تورم زبان را افزایش دهد.
منابع: healthline | medicalnewstoday
