تورم در دو ماه پایانی سال ۱۴۰۳ تا حدودی شدت گرفت. از همین رو هزینه تأمین نیازهای غذایی هر فرد در اسفند ۱۴۰۳ به رقم بیسابقه ۳ میلیون و ۸ هزار و ۷۷۳ تومان رسیده است.
به گزارش اکوایران، فشار اقتصادی ناشی از نابسامانیهای مالی همواره به شکل نامتناسبی بر دوش گروههای کمدرآمد سنگینی میکند. این ادعا با شاخصهایی همچون نرخ تورم سبد مصرفی دهکهای مختلف و نسبت هزینههای دهک پایین به بالای درآمدی تأیید میشود.
با اینوجود، تحلیل دقیقتر شرایط زندگی این اقشار نیازمند بررسی ابزارهای مکمل است که یکی از آنها «سبد غذایی مطلوب جامعه ایرانی» طراحی شده توسط اکوایران است. مبنای این سبد، توصیههای مؤسسه تغذیه ایران و نهادهای مرتبط به مصرف روزانه گروههای اصلی غذایی مانند میوهها، لبنیات و حبوبات است.
اکوایران با تطبیق این چارچوب کلی با دادههای مرکز آمار درباره الگوی مصرف شهری، اجزای دقیقتری مانند ماست، پنیر، شیر، کره و همچنین معادلهای رایج میوهها و حبوبات را در قالب یک سبد حداقلیِ همسو با عادات غذایی ایرانیان تعریف کرده است.
محاسبات نشان میدهد هزینه تأمین نیازهای غذایی هر فرد در اسفند ۱۴۰۳ به رقم بیسابقه ۳ میلیون و ۸ هزار و ۷۷۳ تومان رسیده که نسبت به بهمن همان سال ۵.۷ درصد و در مقایسه با اسفند ۱۴۰۲ افزایشی ۴۶ درصدی را ثبت کرده است. اما آیا رشد ۵.۷ درصدی این شاخص، بالاترین سطحی بوده که در طول ۲ سال اخیر به ثبت رسیده یا رکورددار تورم سبد معیشتی ماه دیگری بوده است؟
در طول ۲ سال گذشته، شدیدترین افزایش قیمت ماهانه در سبد معیشتی اکوایران (سبد غذایی مطلوب ایرانیان) به خرداد سال ۱۴۰۳ باز میگردد. در آخر بهار سال گذشته، هزینه تامین این سبد ۸.۴ درصد در طول یک ماه افزایش یافت. برخی پژوهشگران بر این باورند که دلیل این جهش، افزایش مداوم نرخ ارز در حداقل ۴ ماه منتهی به خرداد بوده است.
این در حالی است که اُفت ۴ درصدی قیمت این سبد که در تیر ماه به ثبت رسیده حکایت از آن دارد که احتمالا تورم بالای این سبد در خرداد ماه ناشی از شوک قیمتی مقطعی بوده است.
سطح تورم ماهانه این سبد در میانه سال گذشته، یعنی در پاییز تقریبا برابر با تورم ماهانه کل بوده، اما با نزدیکشدن به انتهای سال و خصوصا در دو ماه آخر، تورم خوراکیهای موجود در این سبد از تورم کل سبد مصرف خانوار که توسط مرکز آمار اعلام میشود پیشی گرفته است.
جهش قیمت این سبد در بهمن ماه ۶.۸ درصد و در اسفندماه ۵.۷ درصد بوده است. این ارقام تایید میکند که تورم بالاتر دو ماه آخر سال ناشی از افزایش قیمت مواد خوراکی بوده است.
بررسی جزئیات این سبد نشان میدهد که هزینه ۳ میلیون تومانی تامین آن بیشتر از سوی گوشت گوساله، کره حیوانی، سیبزمینی و حبوبات تغذیه شده است.