نفخ شکم یکی از مشکلات گوارشی شایع است که بسیاری از افراد بهطور موقت یا مزمن آن را تجربه میکنند. این مشکل معمولا با احساس فشار، سنگینی یا گاز در ناحیه شکم همراه است و میتواند دلایل مختلفی مانند مصرف غذاهای خاص، تغییرات در رژیم غذایی، استرس یا مشکلات گوارشی داشته باشد. باد شکم میتواند باعث ناراحتی و کاهش کیفیت زندگی فرد شود، بهویژه زمانی که مداوم یا شدید باشد. در برخی موارد، نفخ ممکن است با علائمی چون درد شکمی، احساس تورم یا حتی مشکل در تنفس همراه باشد که در این شرایط، نیاز به درمان فوری وجود دارد. شناسایی علت اصلی نفخ و مدیریت آن از اهمیت بالایی برخوردار است.
نفخ به احساس ورم پس از خوردن غذا گفته میشود که معمولا به علت تولید بیش از حد گاز و یا اختلال حرکتی ماهیچههای بدن ایجاد میشود. نفخ شکم را میتوانید با استفاده از برخی از دمنوشها کنترل یا درمان کنید. اگر چه ممکن است در ابتدا اینطور به نظر برسد که یک فنجان آب داغ و عصاره گیاهی در رفع نفخ معده تاثیر ندارد و تنها میتواند معده شما را پر کند، اما در حقیقت بهترین دمنوشها برای نفخ شکم بسیار موثر هستند.
علت نفخ شکم چیست؟ علت آن میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد که بیشتر آنها به مشکلات گوارشی یا تغییرات فیزیولوژیکی در بدن مربوط میشوند. یکی از علل اصلی نفخ، تجمع گاز در دستگاه گوارش است که میتواند به دلیل مصرف برخی غذاها، اختلالات هضم یا حتی استرس و اضطراب به وجود بیاید. علاوه بر این، بیماریها و مشکلات رودهای مانند یبوست یا سندروم روده تحریکپذیر (IBS) نیز از دلایل رایج نفخ به شمار میآیند.
گاهی اوقات، باد شکم ممکن است بهدلیل حساسیت به برخی مواد غذایی یا تغییرات هورمونی مانند دوران قاعدگی یا بارداری اتفاق بیفتد. در صورتی که این مشکل بهطور مداوم یا شدید ادامه یابد، ممکن است نیاز به ارزیابی و درمان پزشکی باشد. علت نفخ شکم شامل این موارد است:
مصرف غذاهای خاص: غذاهایی مانند حبوبات، سبزیجات خاص (مثل کلم و بروکلی) و لبنیات میتوانند باعث تولید گاز در رودهها شوند.
یبوست: زمانی که مدفوع بهدرستی حرکت نمیکند و در رودهها باقی میماند، میتواند باعث ایجاد نفخ و احساس فشار در شکم شود.
بلعیدن هوای اضافی: خوردن سریع غذا یا نوشیدن نوشیدنیهای گازدار میتواند باعث بلعیدن هوای اضافی شود که در نهایت به تجمع گاز و نفخ منجر میشود.
اختلالات گوارشی: بیماریهایی مانند سندروم روده تحریکپذیر (IBS) و نارسایی گوارشی میتوانند باعث نفخ مکرر و گاهی درد شکمی شوند.
تغییرات هورمونی: در دوران قاعدگی یا بارداری، تغییرات هورمونی میتوانند باعث افزایش حساسیت رودهها و نفخ شوند.
پیادهروی کوتاه: حرکت دادن بدن میتواند به تسهیل حرکت گازها و کاهش نفخ کمک کند.
نوشیدن بهترین دمنوشهای نفخ شکم: این دمنوشها خاصیت ضدنفخ دارند و بهطور سریع گاز را از بین میبرند.
استفاده از داروهای ضدنفخ: داروهایی مانند دایمتیکون یا سیمیکول میتوانند به کاهش گاز و نفخ بهطور فوری کمک کنند.
دراز کشیدن بهصورت جنینی: این حرکت میتواند فشار گاز را کاهش داده و به خروج آن کمک کند.
نوشیدن آب گرم: آب گرم به راحتی گاز شکم را از بین میبرد و به هضم بهتر غذا کمک میکند.
دمنوش نعناع میتواند به عنوان یکی از بهترین دمنوشها برای نفخ شکم و برای روده تحریک پذیر شناخته شود. با مصرف این دمنوش میتوانید مشکلاتی مانند نفخ، اسهال و احساس تجمع گاز در روده را برطرف سازید. این دمنوش میتواند دردهای ناشی از این اختلال را ساکت کند و با خواص ضد میکروبی، به طور کلی برای بهبود شرایط شما گزینهای مناسب است. مصرف این دمنوش میتواند به کاهش علائم سندروم روده تحریک پذیر کمک کند.
نعناع، به صورت عرق یا دمنوش، همیشه یار مشکلات و بیماریهای معده بوده است. بهتر است افرادی که به بر اثر مصرف غذاهای سرد درد و تورم دستگاه گوارششان عود میکند، از دمنوش نعناع یا عرق نعناع غافل نشوند.
یکی از بهترین دمنوشها برای نفخ شکم، دمنوش زنجبیل است. زنجبیل دارای خواص ضد التهاب و تقویتکننده هضم است که باعث کاهش مشکلات گوارشی میشود. زنجبیل تازه را با یک فنجان آب جوشیده ترکیب کنید و بگذارید به مدت ۱۰ دقیقه دم بکشد. سپس میتوانید مقداری عسل به آن اضافه کنید و از این نوشیدنی خوش طعم لذت ببرید.
چای نعناع فلفلی نه تنها برای نفخ شکم مفید است، بلکه می تواند روی سرعت هضم غذا هم موثر باشد. این گیاه به واسطه خواص ضد اسپاسم و ضد التهابی که دارد، میتواند عضلات روده را شل کرده و به عبور گاز از دستگاه گوارش کمک کند.
بادرنجبویه گیاهی از خانواده نعناع میباشد و خاصیت تسکین دهندگی دارد، یعنی به تسکین گاز، نفخ و سوء هاضمه کمک میکند. در حقیقت، در یک مطالعه آزمایشی که در سال 2006 انجام شد، نشان داد که یک داروی گیاهی حاوی بادرنجبویه و چندین گیاه دیگر در کاهش علائم سندروم روده تحریک پذیر مؤثر است.
*همچنین دمنوش بادرنجبویه به عنوان خواب آور و تسکین اضطراب نیز مصرف میشود.
بابونه خواص آرامبخش و ضدنفخ دارد و به تسکین گوارش کمک میکند. یک قاشق چایخوری گلهای خشک بابونه را در یک فنجان آب جوش به مدت 5 تا 7 دقیقه دم کنید و این دمنوش را 1 تا 2 بار در روز مصرف کنید.
زیره بهطور سنتی برای درمان نفخ و گاز شکم استفاده میشود. برای تهیه دمنوش زیره، یک قاشق چایخوری دانههای زیره را در آب جوش بریزید و به مدت 5 تا 7 دقیقه دم کنید. این دمنوش را میتوان 2 بار در روز مصرف کرد. دمنوش زیره از بهترین دمنوشها برای نفخ شکم است.
پونه کوهی برای کاهش نفخ و آرامش معده موثر است. برای تهیه این دمنوش، 1 قاشق چایخوری پونه کوهی خشک را در یک فنجان آب جوش ریخته و به مدت 10 دقیقه دم کنید. این دمنوش را 1 بار در روز مصرف کنید.
چای ترش به تنظیم هورمون آلدوسترون کمک نموده و از احتباس آب در بدن جلوگیری میکند.
آنتیاکسیدانهای موجود در رازیانه به آن خاصیت دارویی و طعمی خوشمزه میبخشند. برای رفع نفخ و گرفتگی، بهتر است از دانههای رازیانه دمنوش تهیه کنید تا خواص کامل آن حفظ شود.
زردچوبه دارای خاصیت ضد التهابی و آنتیاکسیدانی قوی است که در درمان بسیاری از بیماریها مفید است. افزودن فلفل سیاه به این دمنوش، به جذب بهتر مواد مغذی موجود در زردچوبه کمک کرده و طعم خوبی به آن میبخشد. دمنوش زردچوبه به تسکین اختلالات معده مانند گاز، نفخ شکم و حرکت آسان روده کمک میکند و از بهترین دمنوشها برای نفخ شکم است.
هل یکی از گیاهان معطر و خوشبو است که در درمان نفخ شکم و بهبود عملکرد گوارشی بسیار موثر است. خواص ضد باکتری و ضد التهابی هل میتواند به بهبود هضم غذا و کاهش نفخ کمک کند.
دارچین دارای خواص ضد التهابی و ضد باکتریایی است که میتواند به کاهش نفخ شکم کمک کند. این دمنوش همچنین به بهبود هضم غذا و کاهش مشکلات گوارشی کمک میکند و از بهترین دمنوشها برای نفخ شکم است.