فرارو- در دنیای پرهیجان ارز‌های دیجیتال، جایی که سود‌های کلان و فرصت‌های طلایی در هر گوشه به چشم می‌خورند، خطر‌هایی مثل راگ پول (Rug Pull) هم کمین کرده‌اند.
به گزارش فرارو؛ راگ پول نوعی کلاهبرداری است که در آن سازندگان یک پروژه ارز دیجیتال با وعده‌های فریبنده سرمایه‌گذاران را جذب می‌کنند، پولشان را جمع‌آوری می‌کنند و سپس ناپدید می‌شوند. این ترفند مثل کشیدن ناگهانی قالیچه از زیر پای سرمایه‌گذاران است که آنها را با ضرر‌های سنگین تنها می‌گذارد. اما نگران نباشید؛ با شناخت این نوع کلاهبرداری و چند راهکار عملی، می‌توانید سرمایه خود را از این دام حفظ کنید. در این مقاله، از چیستی راگ پول تا روش‌های شناسایی و ابزار‌های بررسی پروژه‌ها را به زبانی ساده توضیح می‌دهیم تا حتی اگر تازه‌کار هستید، بتوانید با اطمینان بیشتری در این بازار قدم بردارید.
راگ پول اصطلاحی است که در چند سال اخیر در دنیای ارز‌های دیجیتال حسابی سر زبان‌ها افتاده است. تصور کنید با تبلیغ یک پروژه جدید ارز دیجیتال روبه‌رو می‌شوید که قول سود‌های نجومی می‌دهد. وب‌سایتش پر زرق و برق است، اینفلوئنسرها از آن تعریف می‌کنند و همه جا صحبت از موفقیت آن است. وسوسه می‌شوید که سرمایه‌گذاری کنید، اما ناگهان تمام پولتان غیبش می‌زند.
این دقیقاً همان چیزی است که در راگ پول اتفاق می‌افتد. در این نوع کلاهبرداری، تیم سازنده پروژه توکنی را در صرافی‌های غیرمتمرکز مثل یونی‌سواپ عرضه می‌کند. با تبلیغات گسترده، مردم را به خرید توکن ترغیب می‌کنند و قیمت آن را بالا می‌برند. اما در یک لحظه، نقدینگی پروژه را از صرافی خارج می‌کنند و توکن عملاً بی‌ارزش می‌شود. سرمایه‌گذاران می‌مانند و حسرتی که گاه جبرانش ممکن نیست. این فرآیند گاهی فقط چند ساعت طول می‌کشد و نشان می‌دهد که چرا باید قبل از هر سرمایه‌گذاری حسابی تحقیق کرد.
برای اینکه بهتر درک کنیم چرا راگ پول اینقدر رایج شده، بیایید نگاهی به پشت پرده آن بیندازیم. معمولاً کلاهبرداران با یک تیم ناشناس یا حتی هویت‌های جعلی شروع می‌کنند. آنها توکنی را با هزینه کم می‌سازند و آن را در یک صرافی غیرمتمرکز لیست می‌کنند. سپس با استفاده از شبکه‌های اجتماعی، گروه‌های تلگرامی و اینفلوئنسرها، موجی از هیجان به راه می‌اندازند.
مردم با دیدن رشد سریع قیمت، به طمع سود وارد می‌شوند و توکن می‌خرند. در این مرحله، نقدینگی در استخر صرافی جمع می‌شود، اما در یک لحظه تیم پروژه تمام این نقدینگی را برمی‌دارد و ناپدید می‌شود. نتیجه؟ توکنی که حالا حتی نمی‌توان آن را فروخت. این سناریو آنقدر تکرار شده که حالا سرمایه‌گذاران حرفه‌ای قبل از هر چیز به دنبال نشانه‌های خطر در پروژه‌ها می‌گردند.
راگ پول فقط یک ضرر مالی نیست؛ می‌تواند ضربه‌ای سنگین به اعتماد و حتی زندگی افراد بزند. تصور کنید تمام پس‌اندازتان را روی یک پروژه گذاشته‌اید و صبح روز بعد می‌بینید که همه چیز از دست رفته است. این اتفاق برای خیلی‌ها واقعی بوده و تبعاتش گاهی فراتر از جیبشان می‌رود. علاوه بر این، راگ پول‌ها به اعتماد عمومی به بازار ارز‌های دیجیتال آسیب می‌زنند.
وقتی داستان‌های کلاهبرداری پخش می‌شود، بسیاری از مردم از سرمایه‌گذاری در پروژه‌های معتبر هم می‌ترسند. نکته ترسناک‌تر این است که این پروژه‌ها اغلب بسیار حرفه‌ای به نظر می‌رسند. وب‌سایت‌های شیک، وایت‌پیپر‌های پرطمطراق و حتی قرارداد‌های هوشمندی که ظاهراً امن هستند، همگی می‌توانند پوششی برای یک نقشه شوم باشند. به همین دلیل است که شناخت این خطر و یادگیری راه‌های مقابله با آن، از نان شب واجب‌تر است.
شاید فکر کنید راگ پول شبیه ترفند قدیمی پامپ و دامپ است، اما این دو تفاوت‌های مهمی دارند. در پامپ و دامپ، کلاهبرداران با تبلیغات مصنوعی قیمت یک توکن را بالا می‌برند و سپس دارایی خود را می‌فروشند. در این حالت، توکن هنوز در بازار وجود دارد و ممکن است ارزشی هرچند کم داشته باشد. اما در راگ پول، کل پروژه به معنای واقعی غیبش می‌زند.
نقدینگی برداشته می‌شود، توکن بی‌ارزش می‌شود و سرمایه‌گذاران هیچ راهی برای جبران ضرر ندارند. برای روشن‌تر شدن موضوع، یک نمونه واقعی را مرور کنیم: پروژه Squid Game در سال ۲۰۲۱. این توکن با الهام از سریال معروف ساخته شد و در چند روز قیمتش به شدت بالا رفت. اما ناگهان تیم پروژه نقدینگی را برداشت و سرمایه‌گذاران را با توکن‌های بی‌ارزش تنها گذاشت. این داستان تلخ، نمونه‌ای واضح از راگ پول است که هنوز هم در ذهن بسیاری از فعالان بازار مانده.
حالا که خطر راگ پول را شناختیم، وقت آن است که یاد بگیریم چگونه از آن فرار کنیم. اولین و مهم‌ترین قدم، تحقیق است. هیچ‌وقت به خاطر هیجان یا وعده‌های بزرگ بدون بررسی وارد پروژه‌ای نشوید. وایت‌پیپر پروژه را بخوانید، تیم سازنده را بررسی کنید و ببینید آیا هویتشان شفاف است یا نه. اگر تیمی فقط با اسامی مستعار فعالیت می‌کند، این یک زنگ خطر بزرگ است. علاوه بر این، قرارداد هوشمند پروژه را چک کنید. اگر خودتان تخصص ندارید، از کارشناسان یا ابزار‌های تحلیل کمک بگیرید.
خیلی وقت‌ها نشانه‌های کلاهبرداری در کد قرارداد پنهان شده‌اند، مثل امکان برداشت کل نقدینگی توسط سازندگان. یک قانون طلایی دیگر این است که هرگز همه سرمایه‌تان را روی یک پروژه نگذارید. با پخش کردن سرمایه بین چند پروژه، حتی اگر یکی راگ پول باشد، کل پولتان را از دست نمی‌دهید. در نهایت، به حس ششم خود اعتماد کنید؛ اگر چیزی بیش از حد خوب به نظر می‌رسد، احتمالاً مشکلی در کار است.
خوشبختانه، دنیای بلاکچین پر از ابزار‌هایی است که مثل یک کارآگاه به شما کمک می‌کنند پروژه‌ها را زیر ذره‌بین ببرید. مثلاً Etherscan یک پلتفرم عالی برای بررسی تراکنش‌های شبکه اتریوم است. با آن می‌توانید ببینید آیا نقدینگی پروژه قفل شده یا خیر. ابزار دیگری مثل RugDoc پروژه‌ها را از نظر امنیت اسکن می‌کند و به شما می‌گوید چقدر قابل اعتماد هستند.
حتی پلتفرم‌هایی مثل TokenSniffer می‌توانند نشانه‌های خطر در قرارداد‌های هوشمند را شناسایی کنند. این ابزار‌ها مثل یک جلیقه ضدگلوله عمل می‌کنند که شما را در برابر تصمیم‌های عجولانه محافظت می‌کنند. استفاده از آنها شاید کمی زمان ببرد، اما ارزشش را دارد وقتی می‌بینید سرمایه‌تان در امان مانده است.
راگ پول یکی از بزرگ‌ترین تهدید‌ها در دنیای ارز‌های دیجیتال است، اما با دانش و ابزار‌های مناسب، می‌توانید از دام آن فرار کنید. کافی است همیشه با چشمان باز وارد سرمایه‌گذاری شوید، تحقیق کنید و به وعده‌های عجیب و غریب اعتماد نکنید. دنیای ارز‌های دیجیتال پر از فرصت‌های واقعی است، اما فقط کسانی در آن موفق می‌شوند که با احتیاط و آگاهی قدم بردارند. پس قبل از هر کلیک، لحظه‌ای فکر کنید و مطمئن شوید که قالیچه زیر پایتان محکم است.
