خبرنگار اجتماعی رکنا در نشست خبری با معاون آموزش وزارت بهداشت از وی سوال کرد: دو پرسش دارم. نخست آنکه اشاره کردید به‌زودی موضوع خودآسیبی در میان کادر سلامت به صفر خواهد رسید. آیا قرار است این اتفاق با چوب جادویی رخ دهد یا برنامه‌ای مشخص در نظر دارید؟ دوم، درباره تجمع اخیر دانشجویان پزشکی و دندان‌پزشکی که در خارج از کشور تحصیل کرده‌اند و در مقابل وزارت بهداشت نسبت به سختی آزمون‌ها اعتراض داشتند، لطفاً در این باره نیز توضیح دهید. بسیاری از این افراد با امید بازگشت و خدمت به کشور به ایران بازگشته‌اند.
معاون آموزشی وزارت بهداشت به سوالات اینگونه پاسخ داد: بنده حدود سه دهه در حوزه اجرایی کشور فعالیت داشته‌ام. موضوع خودآسیبی را همچون نوک کوه یخ تلقی می‌کنم؛ به این معنا که وقوع چنین اتفاقاتی حاکی از مشکلات عمیق‌تری در بطن مجموعه است که به این صورت خود را نمایان می‌سازد.
در همین راستا، برنامه ما این بوده که رؤسای دانشگاه‌ها در رأس کمیته‌ای با عنوان «کمیته آسیب‌پذیری» قرار گیرند. این کمیته متشکل از معاون آموزشی، معاون دانشجویی، کارشناسان روانشناسی، و افرادی است که به صورت مستقیم با اعضای هیئت علمی و دانشجویان در ارتباط هستند. هدف اصلی این ساختار، شناسایی افراد در معرض آسیب و رسیدگی به موقع به مشکلات آنان است.
رویکرد ما بررسی لایه‌های پنهان و علائم اولیه آسیب‌های روانی است. به‌عنوان نمونه، در صورت دریافت گزارشی مبنی بر فشار روانی شدید، افسردگی یا بروز رفتارهای پرخاشگرانه از سوی یکی از اساتید، رئیس دانشگاه موظف است موضوع را پیگیری کند. این بررسی‌ها شامل گفت‌وگو با خود فرد، خانواده وی و دانشجویان مرتبط می‌شود تا منشأ مسئله به‌درستی شناسایی گردد.
گاهی منشأ مشکلات فردی، خانوادگی یا ناشی از دوری از خانواده است. تلاش دانشگاه‌ها بر این است که تا حد امکان در حل این مسائل مشارکت کنند. وقتی رئیس دانشگاه و معاونان او با جدیت پیگیر سلامت روان اعضای هیئت علمی و دانشجویان باشند، طبیعی است که بروز آسیب‌ها نیز کاهش خواهد یافت.
در خصوص افرادی که دچار آسیب هستند اما خودشان در این‌باره سخنی نمی‌گویند، معمولاً همکاران یا استادان متوجه علائم می‌شوند و موضوع را گزارش می‌کنند. هدف ما نه برچسب‌زنی، بلکه ایجاد محیطی امن و حمایتی است تا اساساً چنین اتفاقاتی رخ ندهد.
اقدامات تکمیلی دیگری نیز در دست انجام است. اکنون اگر از دانشجویان یا اعضای هیئت علمی در دانشگاه‌ها پرس‌وجو کنید، احتمالاً خواهند گفت که نسبت به شش ماه یا یک سال گذشته، امید به آینده بیشتر شده است. ما نیز چنین حسی داریم که نتیجه اقدامات مجموعه دولت، به‌ویژه رئیس‌جمهور محترم، وزیر محترم بهداشت و تیم همراه‌شان بوده است. این امیدآفرینی در کنار اصلاح ساختاری و حل مسائل، نشان‌دهنده آن است که هدف ما نه استفاده از چوب جادویی، بلکه پیاده‌سازی یک طراحی مدیریتی دقیق و اثربخش است.
معاون آموزشی وزارت بهداشت در ادامه گفت: ما همواره به دانشجویان توصیه کرده‌ایم از مهاجرت تحصیلی غیرضروری پرهیز کنند، اما در نهایت برخی به خارج از کشور رفته‌اند و اکنون با تعداد قابل‌توجهی از این افراد مواجه هستیم.
بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، هر سال آزمونی برای ارزشیابی این دسته از دانشجویان برگزار می‌شود. مبنای نمره قبولی بر اساس محاسبه میانگین نمره ۵ درصد برتر شرکت‌کنندگان در آزمون و سپس لحاظ کردن ۷۰ درصد از آن به عنوان نمره پایه تعیین می‌گردد. این روش علمی و مبتنی بر سطح دانش عمومی شرکت‌کنندگان و کیفیت طراحی سؤالات است.
طبق این مصوبه، تنها ۲ درصد از قبول‌شدگان امکان ورود به دانشگاه‌های کشور را دارند. برخی از معترضان به سخت‌گیری‌های این آزمون اعتراض دارند، اما ما بارها اعلام کرده‌ایم که در صورت وجود ایراد در سؤالات، حتماً اعتراض ثبت شود و این اعتراضات نیز به طور کامل بررسی می‌شود؛ حتی تا سه نوبت اصلاح سؤالات انجام شده است.
اما تغییر نمره قبولی با هدف افزایش تعداد پذیرفته‌شدگان، مغایر با رویکرد ما در حفظ کیفیت نظام سلامت است. چرا که در نهایت این افراد مسئول سلامت مردم خواهند بود. بررسی نمرات نشان می‌دهد که بسیاری از شرکت‌کنندگان نمراتی کمتر از ۱۰ (از ۲۰) کسب کرده‌اند، مانند ۸ یا ۸.۵ که نشان‌دهنده ضعف علمی است.
بنابراین، در صورت عدم احراز صلاحیت علمی، امکان ورود این افراد به نظام سلامت کشور وجود ندارد. تأیید مدارک تنها زمانی امکان‌پذیر است که افراد، علاوه بر تحصیل در دانشگاه معتبر، بتوانند شایستگی علمی خود را از طریق آزمون‌های مربوطه اثبات کنند.
