1- يك تكنيك ديپلماسي عمروعاصي وجود دارد ، آن عبارت از اين است كه ؛ زير سقف گفتوگو يك چيز ميگويند بيرون از سقف چيز ديگر!
الف- خدا رحمت كند مرحوم استاد پرورش يك وقتي ميگفت: در اوج جنگ صفين عمروعاص و معاويه يك مذاكره محرمانه و مستقيم زير سقف گفتوگو داشتند در آن مذاكره مستقيم عمروعاص و معاويه ميپذيرند جنگ را خاتمه بدهند و به حقانيت علي (ع) هم اعتراف و خود را ملزم به آن اعلام ميكنند . اما وقتي مذاكره و توافق را ترك ميكنند بيرون از سقف گفتوگو چيز ديگر ميگويند و جنگ را ادامه ميدهند.
ب- در قضيه حكميت عمروعاص و ابوموسی اشعری توافق ميكنند براي خاتمه جنگ عمروعاص معاويه را عزل كند و ابوموسی اشعری هم علي (ع) مردم نفر سومي را انتخاب كنند. روز اعلام اين توافق ابتدا ابوموسی اشعری علي (ع) را عزل ميكند و عمروعاص كه بالاي منبر ميرود براي اعلام توافق ، اعلام ميكند همانطور كه ابوموسی اشعری علي (ع) را عزل كرد من هم معاويه را به عنوان خليفه مسلمين نصب ميكنم!
شيوه به كار رفته در اين گفتوگوها از منظر ديپلماسي شيوه عمروعاصي است. شيوه عمروعاصي يعني زير سقف گفتوگو يك توافق صورت ميگيرد و بيرون از آن ، همه توافق روي هوا ميرود يا اصلا طور ديگري اجرايي ميشود.
ما در برجام در برابر اين تكنيك عمروعاصي گرفتار بوديم و ديپلماتهاي ما از اين تكنيك بيخبر بودند و كشور دچار خسارت محض شد.
حالا به تحليل اوضاع گفتوگوهاي اخير بپردازيم. ترامپ با پرتوپلاگويي در آغاز ورود به كاخ سفيد خطاب به ايرانيان اعلام كرد ، بساط هستهاي را جمع كنيد، قدرت منطقهاي خود را جمع كنيد، از جبهه مقاومت حمايت نكنيد، مسئله فلسطين را فراموش كنيد، امنيت اسرائيل را تهديد نكنيد و ... و بعد تهديد ميكرد به ايران حمله نظامي ميكنيم!
پاسخ اين رجزخواني اين بود كه ؛
1- گفتوگو و مذاكره شرافتمندانه ، هوشمندانه و عاقلانه نيست.
2- اگر شرارت كنند پاسخي ميدهيم كه در تاريخ بماند.
نامه ترامپ رسيد معلوم شد اين خبرها نيست.ترامپ ميخواهد رئيسجمهور «صلح» باشد نه «جنگ» و...
مبتني بر اين مواضع جديد و عقبنشيني ترامپ گفتيم مذاكره ميكنيم آنهم غيرمستقيم ببينيم چه ميگوييد؟!
در مسقط معلوم شد از همان مواضع نامه كيلومترها عقبنشيني كردند و ميگويند؛ به ما تضمين بدهيد كه بمب اتم نميخواهيد بسازيد.
طبيعي است در اين فضاي گفتماني در صورت توافق ميشود مذاكره شرافتمندانه، هوشمندانه و عاقلانه براي حفظ منافع ملي داشت.
اما عليرغم مبادلات اين پيامها زير سقف گفتوگو ميبينيم هنوز ترامپ رجزخواني خود را ادامه ميدهد. حتي ويتكاف، نماينده رسمي او كه در زير سقف گفتوگو خيلي معقول و با ادب مينمايد او هم رفته حرفهاي بيربط ميزند. معلوم ميشود ما دچار يك فعاليت ديپلماسي پيچيده با كاربرد تكنيك ديپلماسي عمروعاصي هستيم.
وزير خارجه ما در تمام اين مراحل با موضعگيريهاي دقيق نشان داده است حواسش به اين تكنيك هست. او در مذاكرات جدي است و اين جديت را براي تأمين منافع ملي نشان داده است . اما طرف مقابل جدي نيست نشانه اين جدي نبودن همين حرفهاي بيربطي است كه خارج از مطالب نامه ترامپ و گفتوگوهاي زير سقف مسقط ميزنند ميباشد.
2- رهنمودهاي دقيق امام خامنهاي در ديدار مسئولان ارشد نظام، حكيمانه و شنيدني است .
الف- اشتباه برجام در اين مذاكرات تكرار نشود.
ب- مسائل كشور را به اين گفتوگوها گره نزنيد برويد وظايف خود را انجام دهيد.
ج- از خوشبيني و بدبيني افراطي به گفتوگوها پرهيز كنيد.
نظام در برخورد با مواضع شرورانه آمريكا در زير سقف گفتوگو و بيرون از سقف گفتوگو مواضع صحيح، درست و عاقلانهاي پيش گرفته است.
اگر چارچوب گفتوگوهاي مسقط و دوران جديد مذاكرات باشد ، يعني بمب نسازيم و تضمين بدهيم. آنها هم تحريمها را به هرصورت لغو كنند و پولهاي غارت شده ما را بدهند، ميشود به نتيجه رسيد. براي رسيدن به اين نتايج حتي رسيدن به توافق روي كاغذ هم مهم نيست بايد ديد در اجري تعهدات نقد آنهم از سوي آمريكا چه اقدامي صورت ميگيرد. هيچ اقدام يا تعهدي قبل از عمل به تعهدات آمريكا نبايد صورت گيرد. تحريم در هر زرورقي از سوي آمريكا چه برچسب هستهاي چه برچسب حقوق بشري ، چه برچسب موشكي و پهپادي و چه ... همه بايد لغو دائم شود هيچ بهانهاي براي عدم لغو، پذيرفته نيست. اگر مشكلي وجود دارد بايد آمريكاييها خودشان آن را حل كنند. شرط موفقيت نظام در دور جديد گفتوگوها عبور از تكنيك ديپلماسي عمروعاصي است.