بیکاری برای بسیاری از مردم یک بحران جدی است، اما برخی سودجویان آن را به فرصتی برای کسب درآمد تبدیل کرده‌اند. آگهی‌های فریبنده‌ای با عنوان «کار در منزل» که سال‌هاست در فضای مجازی و حتی پیام‌رسان‌ها دست‌به‌دست می‌شوند، همچنان فعالانه قربانی می‌گیرند. این تبلیغات با وعده‌هایی چون درآمد بالا، ساعت کاری انعطاف‌پذیر و عدم نیاز به تخصص، افراد جویای کار را جذب می‌کنند، اما اغلب چیزی جز یک کلاهبرداری زیرکانه نیستند. انگار در پس هر وعده شیرین، تله‌ای پنهان شده است.

اگر برای مدتی، ضمیمه همشهری یا آگهی‌های استخدام دیوار و شیپور و سایت‌های دیگر را در جست‌وجوی کار زیر و رو کرده باشید حتما آگهی‌های جذاب و وعده‌های وسوسه‌برانگیز این قبیل موسسات و شرکت‌ها را دیده‌اید. آنها به شما وعده کار در خانه می‌دهند. می‌گویند به هیچ سرمایه‌ای نیاز نیست و بعد از مدتی چند برابر یک کارگر یا کارمند جز، درآمد خواهید داشت. آیا این‌گونه است؟ با گزارش گسترش‌نیوز همراه باشید.اخبار مرتبط

محتوای اغلب این نوع آگهی‌ها مثل هم است: بعد از شرکت در کلاس‌های آموزشی به شما سفارش کار می‌دهیم، هر هفته بین ۹۰۰ تا یک و نیم میلیون درآمد خواهید داشت، تامین ابزار و مواد اولیه با ما. مواد اولیه را دم در خانه تحویل می‌‌دهیم و کارهای انجام شده را همان‌جا از شما تحویل می‌گیریم. سقف کار نداریم و به هر میزان که بخواهید می‌توانید سفارش کار بگیرید. محدودیت سنی نداریم و....

اغلب این موسسات در زمینه ساخت جعبه‌های کادویی و شمع‌های تزئینی کار می‌کنند. برای پی بردن به راز و رمز آنها با چند نفر از کسانی که این کار را امتحان کرده بودند گفت‌وگو کردم.

همه می‌گویند ارزش امتحان کردن را دارد

بهنام ۲۵ ساله به من گفت: دوست و آشنا به من گفته بودند که وقتت را تلف نکن ولی بیکاری طولانی واقعا کلافه ام کرده بود. به خودم گفتم حتما ارزش امتحان کردن را دارد. گفتم فوقش یک هفته‌ای، وقتم گرفته می‌شود و ۵۰ هزار تومان از دست می‌دهم.

بهنام در ادامه به من گفت که علاوه بر هزینه ثبت‌‌نام، پول قیچی و چسب و کاغذ را از متقاضیان گرفته‌اند. گفت که او تحته کار داشته و این یک قلم را نخریده اما دیگران خریده‌اند.

به خودم گفتم کم‌کم سرعتم زیاد می‌شود

از طریق بهنام با خانم میانسالی که او هم در این دوره شرکت کرده است صحبت می‌کنم. می‌گوید شوهرش بیکار است و خواسته کمک‌خرجش باشد: مردد بودم و شک داشتم ولی وقتی به موسسه رفتم و وعده وعیدها را شنیدم واقعا امیدوار شده بودم. به خودم می‌گفتم در خانه کار می‌کنم و پیش بچه‌هایم خواهم بود و خیلی بیشتر از یک منشی پول می‌گیرم. بقیه را نمی‌دانم ولی نمی‌گذارم پولم را بخورند. روزی که به قول خودشان برایمان کلاس آموزشی گذاشتند آن... تند و تند جعبه می‌ساخت. من هم گفتم لابد من هم بعد از مدتی راه میفتم. سه روز بعد فهمیدم که همه این‌ها کلاهبرداری است. تازه شوهرم هم کمک کرد ولی واقعا نشد است. فقط من نیستم؛ هچکس از آن بیچاره‌هایی که ثبت نام کرده‌اند نتوانستند روزی بیشتر از ۱۰ کار را آماده کنند. دلم به حال سادگی خودم می‌سوزد.

پول خواستند شک کنید

دوست بهنام چند سالی از او بزرگتر است. رضای ۳۰ ساله می‌گوید: هر جا از شما پول خواستند که فلان مهارت را آموزش دهند مطمئن باشید که با یک عده کلاهبردار طرف هستید. ممکن است به خود بگویید که ۵۰ تومن پولی نیست که چنین دفتر و دستکی برایش راه بیفتد. من هم همین طور فکر می‌کردم. شرکت، روزی چند کلاس آموزشی می‌گذاشت. در هر کلاس بیست سی نفر شرکت می‌کنند. کارشان همین است و خوب پول در می‌آورند.‌کاری که آموزش می‌دهند شدنی نیست و همه آنهایی که ثبت نام می‌کنند بعد از چند روز از خیر پول خود می‌گذرند.

ایراد از خودتان است

بهنام در تکمیل حرف‌های رضا می‌گوید: شرکت، مجوز داشت و قانونی کار می‌کرد پس من فکر نمی‌کردم که دنبال ۵۰ هزار تومن و امثال من باشند. جز آن دو خانومی که در شرکت آموزش می‌دهند هیچ کس نمی‌تواند روزی ۱۰۰ جعبه کادویی بسازد. رکورد خود من ۱۰ تا بود که ۷ تای آن را هم رد کردند. می‌گویند اگر به حدنصاب برسید سفارش کار می‌گیرید ولی کسی را ندیدم که بتواند این همه بسازد. خود من پیگیر نشدم. کارشان را بلدند و فکر همه جا را کرده‌اند. طوری صحبت می‌کنند که قبول کنید ایراد از خودتان بوده و استعداد نداشته‌اید.

رضا هم در این مورد مثل بهنام فکر می‌کند و می‌گوید: نمی‌توان کاری کرد چون از همان اول امضا می‌گیرند. در فرمی که وقت ثبت‌نام پر کرده بودیم نوشته شده بود که فقط زمانی به ما سفارش کار می‌دهند که به حد نصاب برسیم و کیفیت کارمان تایید شود. همه ما احساس می‌کنیم سرمان کلاه رفته است ولی کاری نمی‌شود کرد. کارشان قانونی است و فکر همه جا را کرده‌اند. با آب و تاب به شما می‌گویند که فلان تعداد از هنرجویان، روزی حداقل ۱۰۰ هزار تومن در می‌آورند. ما هم که هیچ وقت آن افراد را نمی‌بینیم.

سازمان‌های متولی وارد عمل نمی‌شوند؟

رضا در ادامه به نکته جالبی اشاره می‌کند: از همان اول شک داشتم. از خودم می‌پرسیدم چه‌کسی حاضر می‌شود برای این جعبه‌ها پول بدهد؟ نوع ماشینی این جعبه‌ها را می‌توانید از لوازم‌التحریری‌ها بخرید. تازه خیلی زیبا و باکیفیت‌تر هستند.

به نظر می‌رسد که تعداد افرادی که به امید رسیدن به درآمد زیاد و بدون سرمایه راهی این قبیل شرکت‌ها می‌شود بسیار بیشتر از این چند نفر باشد. سوال اینجاست که آیا نظارتی روی فعالیت آنها می‌شود؟ آیا نهادها و سازمان‌های متولی، درستی و نادرستی ادعاها و وعده‌های آنها را بررسی کرده‌اند؟ آیا با یک کلاهبرداری قانونی سروکار نداریم؟