در حال حاضر واکسیناسیون کودکان، سالیانه از مرگ ۴ میلیون کودک در سطح جهان جلوگیری می‌کند و با افزایش پوشش واکسیناسیون و افزایش سطح دسترسی کودکان و سایر گروه‌های هدف می‌توان سالیانه تا یک میلیون مرگ دیگر را هم پیشگیری کرد.

 

به گزارش ایرنا، واکسیناسیون موثرترین مداخله بهداشتی شناخته شده برای ارتقای سلامت جامعه بوده است. به دنبال پیشرفت‌های تکنولوژی پزشکی امکان تولید واکسن به عنوان ابزار پیشگیری از ابتلا به بیماری‌ها فراهم شد. اولین واکسن، واکسن آبله بود و متعاقب آن واکسن‌های متعدد دیگر علیه بیماری‌های عفونی که اپیدمی‌های گسترده و کشنده ایجاد می‌کردند، ساخته شد.

 

واکسیناسیون در ایران سابقه طولانی دارد و با تولید واکسن در موسسات داخلی مانند موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی و انستیتو پاستور ایران حمایت شده است. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و با گسترش شبکه خدمات بهداشتی درمانی اولیه، سطح دسترسی کودکان و مادران باردار به واکسیناسیون افزایش یافت و تمام مناطق شهری و روستایی به شکل یکسان تحت پوشش قرار گرفتند. حمایت مناسب برنامه توسط مردم و مسئولان سبب پوشش ۹۹ درصد گروه هدف شد که در بالاترین میزان ممکن در سطح جهان است.

 

در حال حاضر ۲۴ سال است که هیچ موردی از بیماری فلج اطفال در کشور رخ نداده، بیماری کزاز نوزادی حذف شده، موارد بیماری دیفتری به صفر نزدیک شده و بیماری‌های سرخک و سرخجه نیز به مرحله حذف رسیده و میزان شیوع هپاتیت ب در کشور به یک سوم کاهش یافته است؛ تنوع واکسن‌های موجود در برنامه‌های واکسیناسیون در دنیا رو به افزایش است و در جمهوری اسلامی ایران نیز تلاش می‌شود که بتوانیم کودکان را به طور کامل از این حق، بهرمند کنیم.

 

واکسیناسیون چون اولین سطح پیشگیری است و مانع بیمار شدن افراد می‌شود، بسیار ارزانتر و ساده‌تر از درمان کردن افراد بیمار است. فرایند تولید و نگهداری و مصرف واکسن در مراحل متعدد تحت کنترل و نظارت شدید و دقیق دستگاه های نظارتی بوده تا موثرترین و سالم ترین واکسن‌ها در برنامه واکسیناسیون استفاده شوند و در کشورمان نیز سازمان غذا و دارو بر همه این فرآیند نظارت دارد و تمام واکسن‌های مصرفی در شبکه بهداشتی کشور مجوز مصرف مجزا دریافت می‌کنند.

 

نگهداری، توزیع و استفاده نیز در معاونت‌های بهداشتی دانشگاه‌ها منطبق با ضوابط دقیق انجام می‌شود. متاسفانه برخی افراد ناآگاه و یا در برخی موارد با مقاصد خاص، سعی در مخدوش کردن اعتماد مردم به برنامه واکسیناسیون می‌کنند، استفاده از منابع بی‌اعتبار و غیرعلمی و یا استفاده عامدانه از بخشی از یک خبر، روش معمول برای زیر سوال بردن این دستاورد ارزشمند جامعه پزشکی در دنیا و تحت تاثیر قرار دادن مردم بوده است.

 

با توجه به تعداد متولدین سالانه کشور، پوشش ۹۸ تا ۹۹ درصد کودکان، گرچه بسیار خوب است ولی به معنی این است که یک تا دو درصد کودکان کشور که حدود ۱۲ تا ۲۴هزار نفر می‌شوند از دریافت واکسن محروم مانده‌اند. هرگاه میزان واکسیناسیون کاهش یابد، به سرعت طغیان‌های این بیماری‌ها بازگشته و سلامت کودکان و جامعه را به مخاطره خواهد انداخت. ما در مجاورت کشورهایی مانند افغانستان و پاکستان و عراق هستیم که به دلایل مختلف سطح خدمات بهداشت عمومی شامل واکسیناسیون در آنها در وضعیت مطلوب قرار ندارد؛ از اینرو تنها راه حفظ سلامت کودکان کشور، تامین پوشش واکسیناسیون در بالاترین حد ممکن است.

 

تحقق شعار امسال هفته جهانی ایمن سازی، «ایمن سازی برای همه، توسط ما شدنی است» نیازمند جلب مشارکت بیشتر جامعه و تشویق خانواده‌ها است تا یک درصد باقیمانده کودکان را نیز از حق سلامتی بهره‌مند سازیم.

 

*رئیس اداره بیماری‌های قابل پیشگیری با واکسن وزارت بهداشت