دانشمندان با استفاده از داده‌های تازه تلسکوپ جیمز وب، موفق شدند برای نخستین بار صحنه‌ای از خودکشی سیاره‌ای را مشاهده کنند؛ جایی که یک سیاره به اندازه مشتری، خود را به درون ستاره نزدیکش پرتاب کرده و نابود شده است. این کشف تاریخی می‌تواند دیدگاه ما را نسبت به تکامل منظومه‌های ستاره‌ای تغییر دهد.
براساس داده‌های جدید تلسکوپ فضایی جیمز وب، به‌نظر می‌رسد یک سیاره در یک منظومه دوردست، با حرکت مستقیم به سوی ستاره نزدیک خود، بلعیده شده است؛ پدیده‌ای که تاکنون تنها در داستان‌های علمی‌تخیلی مطرح شده بود.
طبق گزارش «Wired» دانشمندان معتقدند که برای نخستین بار خودکشی سیاره‌ای را به‌طور مستقیم مشاهده کرده‌اند. تنها راه شناخته‌شده برای بلعیده‌شدن سیارات توسط ستاره‌ها این است که ستاره به‌طور قابل توجهی بزرگ‌تر شود. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که یک ستاره رشته اصلی، مانند خورشید، ذخایر هیدروژن خود را مصرف کرده و به یک غول سرخ تبدیل شود. ستاره در این مرحله به صد برابر اندازه قبلی خود می‌رسد و سیاراتی چون عطارد و زهره را خواهد بلعید. از آنجا که انتظار می‌رود منظومه شمسی ما نیز طی حدود پنج میلیارد سال با چنین سرنوشتی روبه‌رو شود، مطالعه این فرایند اهمیت زیادی دارد.
وقتی یک ستاره سیاره‌ای را می‌بلعد، درخشندگی کوتاه مدتی در آن مشاهده می‌شود که به آن «نواختر» (Nova) می‌گویند. در سال 2023، رصدخانه جنوبی جمینای، یک نواختر را در فاصله 12 هزار سال نوری از زمین مشاهده کرد. در ابتدا تصور می‌شد این پدیده ناشی از بلعیده‌شدن یک سیاره توسط یک غول سرخ باشد.
اما حالا داده‌های دقیق‌تر تلسکوپ جیمز وب نشان داده که این ستاره هنوز در مرحله رشته اصلی است و همچنان در آن همجوشی هیدروژن رخ می‌دهد. این یافته جدید احتمال اینکه یک سیاره هم‌اندازه مشتری مستقیماً وارد ستاره شده و نواختر شده باشد را قوت می‌بخشد.
براساس مطالعه‌ای که اخیراً در The Astrophysical Journal منتشر شده، این نواختر قوی‌ترین مدرک برای مشاهده مستقیم بلعیده‌شدن یک سیاره توسط ستاره میزبان است. در این پژوهش، طیف‌سنجی نوری و مادون قرمز ستاره حدود 820 روز پس از اوج درخشندگی آن انجام شد که اطلاعات بیشتری درباره نور ستاره و گردوغبار پراکنده‌شده در فضا فراهم کرد.
طبق تحلیل‌های صورت‌گرفته، محققان معتقدند که سیاره‌ای به اندازه مشتری، که در فاصله‌ای مشابه عطارد از خورشید قرار داشته، به مرور مدارش را از دست داده و به ستاره برخورد کرده است. هرچند این پدیده بسیار نادر است، دانشمندان حدس می‌زنند نیروهای گرانشی (مانند جزر و مد) از سوی ستاره یا سیارات دیگر در این منظومه، باعث شده‌اند که مدار این سیاره به تدریج تحلیل رفته و به ستاره نزدیک‌تر شود تا جایی که ساختار فیزیکی خود را از دست بدهد.
با این حال، همه پژوهشگران با این تفسیر موافق نیستند. برخی فرضیه‌های مخالف بیان می‌کنند که ممکن است این ستاره جوان نباشد و تنها در اثر احاطه‌شدن با ابری از گرد و غبار کم‌نور شده باشد. در این صورت شاید توضیح دیگری برای مشاهده نواختر وجود داشته باشد.
اندازه‌گیری‌های دقیق‌تر در آینده با تلسکوپ‌های پیشرفته‌تر می‌تواند این فرضیه‌ها را تأیید یا رد کند. همچنین احتمال دارد در آینده نمونه‌های بیشتری از خودکشی سیاره‌ای در کیهان کشف شود که دیدگاه فعلی دانشمندان را تغییر دهد.
