عصر ایران؛ سواد زندگی/ مریم طرزی - آگاهی از بدن عاملی مؤثر در سلامت، بهبودی و کیفیت زندگی بهتر است. آگاهی از بدن، توانایی درک و شنیدن نیازها و پیام‌های آن است. این مقاله به بررسی مفهوم آگاهی از بدن، مزایای آن و نکات کلیدی برای پرورش این مهارت می‌پردازد.
ساده‌ترین تعریف آگاهی از بدن، توانایی گوش دادن به آنچه بدن شما می‌گوید، است. با انجام این کار، خودتان را بهتر می‌شناسید. آگاهی از بدن راه به مراقبت عمیق‌تر و با کیفیت‌تر از خود می‌شود.
بسیار رایج است که افراد فقط زمانی که ناراحتی ایجاد می‌شود، جایی از بدن شان درد می گیرد، یا ظاهرشان تغییر می‌کند به بدن خود فکر می‌کنند. آگاهی از بدن چیزی فراتر از این است. بدن‌آگاهی شامل توجه به بدن، وضعیت آن، حرکات آن و رفاه کلی آن است.
در حالت ایده‌آل، این آگاهی از بدن باید در دوران کودکی شکل بگیرد. متأسفانه، این تقریباً هرگز اتفاق نمی‌افتد و بسیاری از ما بدون اینکه واقعاً بدانیم بدن چگونه است، چگونه صحبت می‌کند و چگونه به آن گوش دهیم، به بزرگسالی می‌رسیم.
آگاهی از بدن چیست؟ آگاهی بدنی، توانایی ایجاد یک تصویر ذهنی واقع‌بینانه از قسمتهای بدن، از جمله محل قرارگیری آنها، نحوه ارتباط آنها با یکدیگر و نحوه حرکت آنهاست.
به طور خلاصه، این موضوع در مورد ارتباط با بدن خود است. این موضوع همچنین به عنوان حس حرکت (kinesthesia) بیان می شود : احساس حرکت ، احساسی که بوسیله آن انسان از موقعیت و حرکت قسمتهای مختلف بدن آگاه می شود.
چنین آگاهی شامل سیستم‌های حس عمقی و دهلیزی می‌شود. اولی به شما می‌گوید که عضلات شما کجا هستند و چگونه حرکت می‌کنند. دومی به شما امکان می‌دهد تا خود را در فضا جهت‌یابی کنید و تعادل، وضعیت بدن و ثبات سر را حفظ کنید.
آگاهی بدنی همچنین شامل توانایی دریافت سیگنال‌ها از بدن شما است: گرسنگی، تشنگی، خستگی و غیره. همچنین با موقعیت‌های پیچیده‌تری مانند میل جنسی یا نیاز به همراهی مرتبط است.
داشتن آگاهی از بدن به معنای دانستن محل قرارگیری بدن در فضا است
آگاهی بدنی برای سلامت جسمی و عاطفی بهتر مهم است. همچنین برای مراقبت از حرکات، یادگیری وظایف جدید و داشتن عملکرد حرکتی بهتر مهم است.
برخی از مزایای خاص آن عبارتند از:
داشتن آگاهی از بدن به معنای دانستن محل قرارگیری بدن در فضا است. این امر امکان ارتباط بهتر ذهن و بدن را فراهم می‌کند و به کنترل بیشتر حرکات و همچنین تعادل و ثبات بیشتر منجر می‌شود.
یک مطالعه در سال ۲۰۱۸ نشان داد که افرادی که آگاهی کمتری از بدن خود دارند، حتی اگر گرسنه نباشند، بیشتر از حد مناسب غذا می‌خورند. بنابراین، هرچه آگاهی بیشتر باشد، خطر ابتلا به مشکلاتی مانند اضافه وزن و چاقی کمتر است.
تحقیقات منتشر شده در Plos One نشان می دهند که افرادی که ارتباط خوبی با بدن خود نداشتند، عزت نفس پایین، علائم افسردگی بیشتر و تماس فیزیکی کمتری با دیگران داشتند.
در عین حال، افرادی که آگاهی بیشتری از بدن خود دارند، پذیرش بیشتری از خود، نشاط بیشتر و درد جسمی کمتری دارند.
شناسایی نیازهای واقعی بدن به شما کمک می‌کند تا کیفیت زندگی بالاتری داشته باشید. برای مثال، وقتی احساس خستگی می‌کنید، ممکن است آن را به صورت میل به شکلات یا چیزی که قند زیادی دارد، تجربه کنید. با این حال، اگر نیاز را به درستی تشخیص دهید، می‌توانید به جای خوردن چیزی که نیازی به آن ندارید، چرت بزنید.
کمبود آگاهی از بدن همچنین می‌تواند منجر به استرس، اضطراب، افسردگی و حتی سرگیجه شود. اگر چنین ارتباطی با بدن وجود نداشته باشد، ممکن است در مکان یا حرکت خود احساس ناامنی کنید. برعکس، ذهن آگاهی به شما امنیت و آرامش خاطر می‌دهد.
یوگا بهترین راه برای رسیدن به آگاهی بدنی است
روش‌های مختلفی برای توسعه آگاهی از بدن وجود دارد. در حالت ایده‌آل، این نوع تمرین باید به طور منظم انجام شود تا ارتباط ذهن و بدن به تدریج افزایش یابد.
این شامل دراز کشیدن روی زمین و بستن چشمانتان است. سپس، شروع به مرور هر قسمت از بدن کنید و کمی روی هر یک از آنها توقف کنید. فکر کنید و احساس کنید که هر قسمت چگونه است و آن را حرکت دهید تا توجه بیشتری به آن داشته باشید. وقتی مناسب دیدید، به قسمت دیگری بروید و به همین ترتیب ادامه دهید.
یک راه خوب برای توسعه آگاهی بدنی، شناسایی و دنبال کردن تمرکز نگاه شماست. یک تکنیک خوب، دنبال کردن ریتم یک آهنگ با حرکات گردن و انجام توالی زیر است:
از راست به چپ.
از بالا به پایین.
حرکات قطری از راست به چپ و سپس به راست.
حرکت قطری: این نوع حرکت معمولاً شامل جابه‌جایی بدن در زوایای غیرمستقیم است، به طوری که شما نه تنها به جلو یا عقب حرکت می‌کنید، بلکه به سمت چپ و راست نیز می‌روید. این حرکات می‌توانند شامل کشش، چرخش یا جابه‌جایی باشند.
با انجام این حرکات، فرد می‌تواند آگاهی بیشتری از وضعیت و حرکات بدن خود پیدا کند و حس تعادل و هماهنگی را تقویت کند.
استفاده از موسیقی در این تمرینات می‌تواند به ایجاد ریتم و هماهنگی بیشتر در حرکات کمک کند و تجربه‌ای لذت‌بخش‌تر از تمرین فراهم آورد.
با گردن در یک جهت و سپس در جهت دیگر، یک دایره تشکیل دهید.
همه تمرینات تعادل برای افزایش آگاهی بدنی بسیار مناسب هستند. می‌توانید با چیزی بسیار ساده شروع کنید، مانند راه رفتن در یک خط مستقیم بدون انحراف. همچنین، سعی کنید روی یک پا بایستید و آن را به مدت ۱ دقیقه نگه دارید.
راه رفتن به عقب راهی عالی برای تمرکز و دقت است.وقتی بدن شما شما را مجبور به انجام حرکتی غیرمعمول می‌کند. بنابراین، به توجه و هماهنگی بیشتری نیاز دارد. فقط مطمئن شوید که هرگونه مانعی را از سر راه خود بردارید.
یوگا بهترین راه برای رسیدن به آگاهی بدنی است. در این تمرین، ارتباط بین تنفس و حرکت آموزش داده می‌شود. این تمرین مزایای متعددی برای سلامت جسمی و روانی ارائه می‌دهد.
تایچی یک تمرین باستانی شرقی است که از هنرهای رزمی گرفته شده است. این تمرین شامل حرکات آهسته و آگاهانه مرتبط با تنفس است.
برای افزایش آگاهی بدنی ایمن و مؤثر است. همچنین استرس را تسکین می‌دهد و خلق و خو و استراحت را بهبود می‌بخشد. این تمرین همچنین به عنوان مدیتیشن حرکتی شناخته می‌شود.
چندین تمرین مدیتیشن وجود دارد که آگاهی از بدن را افزایش می‌دهد:
مراقبه اسکن بدن: این تمرین به همان روش اسکن بدن انجام می‌شود. با این حال، در این مورد، توجه بر احساسات تنش، درد و بی‌حسی متمرکز است. به کاهش استرس و درد کمک می‌کند.
یوگا نیدرا: این یک مدیتیشن هدایت‌شده است که حالت میانی بین بیداری و خواب را معرفی می‌کند. مانند یک چرت آگاهانه است که در آن بدن می‌خوابد، در حالی که ذهن بیدار است.
از سوی دیگر، مدیتیشن فعال تقریباً برعکس یوگا نیدرا است. ذهن را آرام می‌کند، در حالی که بدن در حال حرکت است.
در برخی موارد، و به ویژه برای برخی افراد، ممکن است مراجعه به یک درمانگر برای کمک به روند افزایش آگاهی از بدن مفیدتر باشد. این می‌تواند فیزیوتراپی، کاردرمانی یا درمان جسمی باشد.
آگاهی از بدن کوچک و بزرگ، پیر و جوان ندارد. همه می‌توانند از افزایش آگاهی از بدن سود زیادی ببرند. لازم نیست در هیچ تمرین پیچیده‌ای شرکت کنید. همانطور که در این مثال‌ها دیدید، تمرینات بسیار ساده‌ای وجود دارد که می‌توان روزانه انجام داد.
تمرینات آگاهی بدن برای افرادی که در حال بهبودی از آسیب‌دیدگی هستند، جراحی داشته‌اند یا بیماری عصبی دارند بسیار مفید است. با این حال، هر کسی می‌تواند با توسعه این توانایی، سلامت جسمی و روانی خود را بهبود بخشد.
کانال تلگرامی سواد زندگی: savadzendegi@
